Turli XIL naychalar va ularning qo'llanishi

Suyuqlikning silindrik naychadan oqishi
Idish devoridagi teshikka o`rnatilgan kalta trubalar nayshalar deb ataladi. Odatda,

naychalardan sarfini ko`paytirish yoki ixcham oqimchalar olish uchun foydalaniladi.

Ko`p hollarda idish devori qalin bo`lib, u parma bilan teshilganda naycha shaklida

teshik paydo bo`ladi.

Nayshalardan oqadigan suyuqlikni hisoblashda yuqorida keltirilgan tezlik va

sarf formulalardan foydalanamiz, lekin , , m koeffisientlarning qiymatlari bosh-

qacha bo`ladi.

Silindrik naychalardan suyuqlik oqayotganda kirishda u devordan ajraladi va

torayadi. Bu hodisa xuddi yupqa devordagi teshikdan oqish holidagi kabi bo`ladi.

Lekin bu torayish to`xtab, toraygan oqimsha bilan naycha devori orasida uyurmali

harakat vujudga kelganligi sababli kengayish boshlanadi va oqim naychaning butun

kesimini egallab olguncha davom etadi. Natijada oqimsha naychaning ko`ndalnag

kesimiga teng kesimda shiqib ketadi. Bu hodisa nayshaning uzunligi l uning

diametridan 3 4 marta katta bo`lganda to`liq amalga oshadi (2-rasm, a).

Bu holda oqimcha diametri naysha diametriga teng bo`lgani uchun siqilish

koeffisienti = 1, binobarin, m = bo`ladi.

Agaur naycha l_n = (3 4)D_n dan kalta bo`lsa? Bu holda toraygan oqimcha

naycha kesimigacha kengayib ulgurmaydi va oqim teshikdan oqayotgan suyuqlik

kabi bo`ladi (2-rasm, b). Naycha uzunligining uning diametriga nisbati

l_n va

D_n

Reynolds soni tezlik hamda sarf koeffisientlariga ta'sir ko`rsatadi. Bu ta'sirni

tajribalarda ko`p tekshirilgan bo`lib, , m va larning o`rtacha qiymatlari silindrik

naychalar uchun quydagicha bo`ladi:

m 0,80

0,55