Turli jarayonlardagi issiqlik effektlari. – Gess qonuni. Kirxgoff qonuni

III – TAJRIBA NATIJALARI MUHOKAMASI.
Hisoblash formulalari:
m = m₂ – m₁
Q = KΔt



- aralashish issiqlik effekti;
- suyultirish issiqlik effekti;
- kislota eritmasi og‘irligi.
a - kislotaning protsent kontsentratsiyasi.
V va с kislotaning hajmi va molyar kontsentratsiyasi.

Moddaning nomi	Modda hajmi V, ml	M	Modda massasi m, gr	t	Qdis kJ	Hk	H suyult.	Hsol
NaOH	50 ml	40	4 gr	23ºC	1.2 kJ	55.9	41.7	23.6
CH3COOH	500 ml	60	6 gr
H2O	500 ml	18

IV – XULOSA
Respublikamizda kimyo sanoati mahsulotlarini ishlab chiqarishga katta e’tibor qaratilmoqda. O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning “2017 – 2021 yillarda Нarakatlar strategiyasi” da «yuqori texnologiyali qayta ishlash tarmoqlarini, eng avvalo, mahalliy xom ashyo resurslarini chuqur qayta ishlash asosida yuqori qo’shimcha qiymatli tayyor mahsulot ishlab chiqarishni jadal rivojlantirishga qaratilgan sifat jihatidan yangi bosqichga o’tkazish orqali sanoatni yanada modernizatsiya va diversifikatsiya qilish», «printsipial jihatdan yangi mahsulot va texnologiya turlarini o’zlashtirish» va «mamlakat oziq-ovqat havfsizligini yanada mustahkamlash, ekologik toza mahsulotlar ishlab chiqarishni kengaytirish»ga qaratilgan muhim vazifalar belgilab berilgan.
Kurs ishidan shu xulosa qilish kerakki issiqlik effektlari kalorimetrlar (yoki kalorimetrik sistemalar) yordamida o`lchanadi. Kalorimetrik sistema bu ustki qobig`ga ega bo`lgan reaktordir. Kalorimetrik sistemalarda quyidagi ikki xil xolat farqlanadi: qobig` reaktor bilan tashqi muxit orasida issiqliq almashinishi holatining oldini oladi(tashki muxitdan ajratilgan sistema) yoki issiqlik almashinishini xisobga olish jarayonini osonlashtiradi (yopik sistema).
Kalorimetrlar, odatda, o`zgarmas va o`zgaruvchan haroratli bo`ladi. O`zgarmas haroratni kalorimetr qobig`ida suyuqlanuvchan qattiq jismlar («muz» kalorimetrlari deb-xam ataladi) yoki bug`lanuvchan suyuqlik saqlanadi. Tajriba davomida bunday kalorimetrda harorat uzgarmas qoladi, chunki sistemaga berilayotgan xamma issiqlik moddaning agregat xolatini o`zgartirishga sarflanadi. Issiklik effekti hakida suyuqlangan yoki bug`langan modda mikdoriga karab fikr yuritiladi. Kurs ishini bajarishda adabiyotlardan o`rganilgan va taxlil qilingan ma`lumotlardan shuningdek tajriba natijalaridan ularning fizik-kimyo kimyoga oid bilimlarini mustahkamlashda amaliy ahamiyatga egadir.