Turli hil komponentli sistemalarning yuqori bosim va haroratdagi holat diagrammalarini talqini. Reja Kirish Asosiy qism I bob

1.3.Oddiy evtektikaga ega ikki komponentli nonizomorf tizimlar

Harorat-vaqt sovutish egri chiziqlari bo'yicha tuzilgan bunday tizimlarning holati diagrammasi quyidagicha ko'rinadi (3-rasm).
CED egri chizig'i ustidagi maydon suyuqlik eritmasi bo'lib, ma'lum chegaralar ichida harorat va tarkibni bir-biridan mustaqil ravishda yangi fazalarning paydo bo'lishiga olib kelmasdan o'zgartirish mumkinligi bilan tavsiflanadi.
J maydoni bir fazali tizimga tegishli, shuning uchun erkinlik darajalari soni
( ) 2 ga teng. Tizim ikki variantli .

3-rasm. Oddiy evtektikli ikki komponentli izomorf bo lmagan sistemaning holat diagrammasini qurish:
I – sovutish egri chiziqlari;
II - holat diagrammasi;
III - N tasviriy nuqtaning sovutish egri chizig'i
C va D nuqtalari sof komponentlarning kristallanish haroratini ifodalaydi
(mos ravishda A komponenti va B komponenti). Bunday haroratlarda tizim o'zgarmasdir ( ). Tegishli ravishda C yoki D dan yuqori haroratlarda sof komponentlar eritmada ( ), tizim monovariant qattiq holatda C va D dan past haroratlarda ( ) sistema ham monovariant hisoblanadi.
J maydoni CED egri chizig'i bilan chegaralangan bo'lib, u o'ta sovutilgan suyuqlik fazasiga to'g'ri keladi va suyuqlik chizig'i (lotincha liquor - suyuqlik) deb ataladi. Ikki suyuqlanish shoxlarining (CE va ED) tasviriy nuqtalari ¹ mos ravishda A yoki B komponentlarining kristallanishi suyuq eritmalardan boshlanadigan haroratlarni tavsiflaydi va shu bilan birga suyuqlik shoxlaridagi tasviriy nuqtalar suyuqlik tarkibini tavsiflaydi. eriydi, uning sovishi bilan tarkibiy qismlardan birining kristallanishi boshlanadi.
Yuqorida aytib o'tilganidek, likvidatsiya chizig'i E nuqtasida yaqinlashuvchi 2 ta CE va ED tarmoqlaridan iborat bo'lib, bu suyuqlikning har bir tarmog'i suyuqlik eritmasi bilan muvozanatda bo'lgan o'zining qattiq fazasiga va E nuqtasidagi tanaffusga mos kelishini anglatadi. yangi bosqichning paydo bo'lishi bilan bog'liq.
CE suyuqligining filiali mos keladigan eritmalarning A komponentining kristallanishining boshlanishiga to'g'ri keladi va E D egri chizig'ining tasviriy nuqtalari B kristallarining eritmadan ajralish boshlanishiga to'g'ri keladi .
Komponentlardan birining kristallanishi eritmadagi boshqa komponent tarkibining oshishiga olib keladi, bu esa kristallanish haroratining pasayishiga olib keladi. U eng kichik va CT_E segmentiga teng bo'lganda, eritma ikkala komponentga nisbatan to'yingan bo'ladi, keyin ularning qo'shma kristallanishi suyuqlik egri chizig'ida E nuqtasida tanaffus bilan ko'rsatiladigan yangi qattiq faza paydo bo'lishi bilan sodir bo'ladi.
Ikkala komponentning kristallanishida eng past doimiy harorat evtektik harorat deb ataladi. Bu haroratda 3 faza mavjud: suyuq eritma, A kristallari va B kristallari, ya'ni. , tizim o'zgarmasdir. Shuning uchun nafaqat harorat, balki suyuqlik fazasining tarkibi ham qat'iy doimiydir.
Suyuq fazaning tarkibini o'zgartirmasdan kristallanadigan komponentlar aralashmasi evtektik aralashma yoki oddiygina evtektik (yunoncha eutektik - oson erish) deb ataladi.
Ikkinchisi kristallanish oxirigacha tarkibida o'zgarmaydi. Shunday qilib, evtektik aralashma sovutilganda, butun tizim kristallanguncha kristallanish tarkibi o'zgarmasdan (suyuq fazaning tarkibi bir xil) sodir bo'ladi. Bular. bu aralashma bir komponentli aralashma sifatida harakat qiladi va bu fazaga o'tish sovutish egri chizig'ida gorizontal platforma bilan tavsiflanadi.