Turkistonda 1917 yilgi ijtimoiy-siyosiy o’zgarishlar, Turkistonda sovet hokimiyatining o’rnatilishi



Download 1,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/3
Sana11.06.2022
Hajmi1,47 Mb.
#653247
1   2   3
Bog'liq
009 O\'zbekiston tarixi O‘zbekistonda paxta ishi va uning oqibatlari 25mavzu 1kurs

“paxta ishi” deb atalgan siyosiy
qatag‘onlar boshlandi. Keyinchalik bu
qatag‘on hatto O‘zbekiston SSRning
o‘sha paytdagi sobiq va birinchi
rahbarlarini ham chetlab o‘tmadi SSSR 
Bosh prokurori huzurida alohida
muhim ishlar
bo‘yicha
maxsus
tergovchilar
guruhi tuzildi
“Paxta ishi” sud majlisi



maxsus tergov guruhlarining asosiylaridan biri T.X.Gdlyan va N.V.Ivanov
rahbarligida 1983-yil aprelda tuzilgan edi. Ular keyinchalik Markazdan
respublikaga kelgan “desantchilar”ga tayanib, O‘zbekistonda navbatdagi
qatag‘onni amalga oshirdi.

1983 – 1987-yillarda Moskva, Leningrad (hozirgi Sankt-Peterburg) va
RSFSRning boshqa shaharlaridan 1000 nafarga yaqin “desantchi” O‘zbeki-
stonning partiya, sovet, ma’muriy-xo‘jalik organlariga yuqori rahbarlik la-
vozimlariga ishga yuborilgan edi. O‘sha paytda “desantchilar” va 3000 na-
fardan ortiq tergovchilarga mahalliy rahbarlar va respublika huquq-tartibot
organlarining ko‘plab xodimlari katta yordam bergan.

1985 – 1990-yillarda O‘zbekistonda “paxta ishi” degan uydirma bo‘yicha jami
40 000 kishi tergov qilindi, ularning aksariyati tergov izolyatorlarida prokuror
sanksiyasisiz o‘tirdi, 5000 nafar kishi esa soxta ayblar bilan jinoiy
javobgarlikka tortildi.


Paxta ishining o‘zbeklar ishiga
aylantirilishi va mohiyati

Markaziy matbuotda e’lon qilingan maqolalarda o‘zbek xalqi badnom
etilib, paxta ishi- ga ataylab siyosiy tus berildi va u “o‘zbeklar ishi”ga
aylantirildi. Bu siyosiy kompaniyani O‘zbekistonning o‘sha paytdagi
rahbarlari qo‘llab-quvvatlashdi.

Markazdan yuborilgan kommunistik amalparastlar O‘zbekistonning
par- tiya va hokimiyat tizimida asosiy o‘rinlarni egallab, o‘zbek xalqiga
qarshi qatag‘onni avj oldirdilar. Qatag‘on qilichi eng avvalo
O‘zbekistonning sobiq rahbari, marhum Sharof Rashidov xotirasiga
qarshi ko‘tarildi. “Sharof Rashi- dovchilik” degan sun’iy ibora o‘ylab
topilib, undan Sh.Rashidovni o‘limidan so‘ng badnom qilish va
shuhratini yerga urishda foydalanildi.



Xullas, sovet rejimining paxta ishi oqibatida O‘zbekistonda minglab kishilar
nohaq ravishda jazolandi. Xalq xo‘jaligi sohalarida qo‘shib yozish, poraxo‘rlik
va korrupsiyaga aloqador jinoyatlar SSSRning deyarli barcha hududlarida
yuz bergan bo‘lsa ham “tajriba maydoni” sifatida O‘zbekiston tanlandi ham-
da jinoiy ishga aloqador kishilardan tashqari ko‘plab odamlar aybsiz jazoga
tortildi. Kommunistik mafkuraning qatag‘on qilichi bu bilan cheklanmasdan
paxta ishini o‘zbeklar ishiga aylantirishga urindi. Qatag‘on siyosatini amalga
oshirishda Markaz rahbariyati va vakillaridan tashqari O‘zbekistonning o‘sha
paytdagi siyosiy rahbariyati, xalqimiz orasidan chiqqan hamda tergovchilar
bilan hamkorlik qilgan va ularning g‘arazli ishlariga ko‘maklashgan ayrim
qo‘rqoq va xoinlar ham faollik ko‘rsatdi. Bu – tarixning achchiq haqiqati


Atamalar izohi
:


Download 1,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish