Turizm va servis

Turistik korxonadagi marketing xizmatining vazifali tashkil etilishi³
Mahsulot tamoyillariga ko‘ra marketing xizmatining tashkiloti⁴
Har bir turfirmaning yakka xususiyatlariga ko‘ra (korxonaning katta – kichikligi va marketing u yoki bu vazifasining bajaradigan roliga) bog‘liq holda rasmda keltirilgan tuzilish o‘zgarishi mumkin.
2.Marketing xizmatining mahsulot tashkiloti turistik mahsulotlarning alohida turlarini tavsiya etishiga katta e‘tibor beradi. Turistik mahsulotning har bir turi (mahsulot guruhi) bo‘yicha bu mahsulot marketing vazifalarini bajaruvchi xodimlar bo‘linmasidan boshqaradigan o‘z rahbari bor, ya’ni mahsulot tashkiloti vazifasini almashtirmaydi, faqat boshqarishning qo‘shimcha darajasi bo‘lib xizmat qiladi.
Marketing xizmatining bunday tashkiloti kompaniya xilma – xil mahsulot chiqaradigan va maxsus xizmatni tashkillashtirishni talab qiluvchi haridorlarning har xil guruhlarga qaratilgan vaziyatlarda maqsadga siljishini nazorat qilishga imkoni yo‘q bo‘ladi. Aniq tovar marketingi oxirgi yillarda katta ahamiyatga ega bo‘lib qolmoqda, chunki rivojlangan bozor mamlakatlarda tovarning tabaqalanishi raqobat kurashida asosiy omillardan biri bo‘lib qolmoqda.
Marketing xizmatining mintaqaviy tashkiloti tarqalgan savdo tarmoqlariga ega bo‘lgan yirik turoperatorlar tomonidan qo‘llaniladi. Ular bajaradigan vazifasi doirasiga ko‘ra mustaqil bo‘ladilar va alohida milliy yoki mintaqaviy bozorlarda ish olib boradilar. Bunday tashkilot har bir aniq mintaqada tovar nomenklaturasi uncha yuqori bo‘lmagan, haridorlar o‘rtasida esa tafovutlar kuchli bo‘lganda, samarali hisoblanadi. Korxonaning marketing bo‘limi tarkibida barcha menejerlar geografik mintaqalar bo‘yicha taqsimlangan bo‘ladi. Bunday holat mintaqada bo‘lgan vaziyatni aniq kurishga imkon beradi.
Mintaqaviy marketingdan butun dunyoda mashhur bo‘lgan qator kompaniyalar foydalaniladi. Yevropa lds kompaniyasining umumiy reklama buyudjetining yarmisi mintaqaviy farqlarni hisobga olgan holda taqsimlanadi: American Airlines aviakompaniyaning menejerlarga ma’lumki, Chikago va AQShning janubiy-g‘arbiy qismi aholisining talabi qishki oylarda muhim o‘zgarishlarga uchraydi.
4. Aniq segmentni hisobga olishni tasavvur qiladigan, haridorlarga qaratilgan marketing tashkiloti. Undan foydalanish uchun barcha haridorlarni xohishlari va xulqi bo‘yicha guruhlarga ajratish kerak. Bu tuzilish marketingni mahsulot belgisi bo‘yicha tashkil qilinishiga uxshaydi va huddi o‘sha modelning afzalliklari va kamchiliklarga ega bo‘ladi.
Barcha sharoitlar uchun muvofiq bo‘lgan ideal tashkiliy tuzilishni topish mumkin emas. Marketing xizmatining keltirilgan har bitta shakli o‘z afzalliklari va kamchiliklarga ega.