“Turizm va Iqtisodiyot fakulteti” Iqtisodiyot kafedrasi

Rikardo modeli. Rikardoning asarlari iqtisodiyot fanining predmeti va metodini aniqlashda, iqtisodiy tadqiqot metodologiyasini amaliy ishlab chiqishda muhim rol o‘ynadi. Uning fikricha jamiyatning sinfiy tuzilishi uning iqtisodiy faoliyatida hal qiluvchi o‘rinni egallaydi. Siyosiy iqtisodning asosiy vazifasi «yer mahsuloti» (ya’ni milliy daromad va milliy boylik)ning uch asosiy sinf o‘rtasidagi taqsimoti qonunlarini aniqlashdan iborat. Bu taqsimot ishlab chiqarish sharoiti va manfaatlaridan kelib chiqishi kerak edi va bu Rikardoning yutug‘i edi, ammo uning xatosi taqsimot usulini moddiy ne’matlami ishlab chiqarish usuli bilan bog‘liq qilib qo‘yganligida edi. U mantiqiy abstraksiya metodidan foydalandi, ijtimoiy fanlarda aniq fanlaming usuli, ayniqsa, ilmiy deduksiyani keng qo‘lladi. U o‘z konsepsiyasi asosiga qiymat qonunini, ya’ni tovarlaming qiymatini sarflangan mehnat bilan aniqlashni qo‘ydi. Faqat bir omil - «Mehnat» qiymatining asosida yotadi, deb yozadi olim. Boshqa iqtisodiy kategoriyalar shu qonunga qanchalik mos kelish-kelmasligini o‘rgandi. Rikardo kapitalizmni jamiyatni tashkil etishning yakkayu-yagona tabiiy va abadiy shakli, deb o‘ylagan.