Turizm iqtisodiyoti va menegmenti

11.4. Туризм маркетингининг зарурлиги.
Охирги йилларда иқтисодий ўзгаришлар ва янги техникаларнинг ривожланиши корхоналарнинг хизмат ва маҳсулотларини маркетинг шаклларида ва корхона бошқарувларида аҳамиятли бир ўзгаришларга сабаб бўлди. Компьютер технолигияларидаги ривожланишлар баъзи туристик масофаларнинг олдинги режага чиқишига сабаб бўлди. Истеъмолчи муносабатларидаги ўзгаришлар ва бошқа омил ҳар корхона хўжайинларига харидорларнинг кутиш вақтларининг ўтганини, энди ўзлари бориб харидорларни излаш ва уларни ўзларига жалб қилиш кераклигини тушина бошладилар. Бу жараён ресторан ёки меҳмонхона каби саёҳат бюроси учун ҳам тааллуқлидир.
Маркетинг тушунчасининг ўзгаришида фақат 3 та аҳамиятли омил мавжуд.
1. Бажариш учун фақат ишлаб чиаришнинг керакли бўлгани (талаб - таклифлардан жуда кўп бўлса) ишлаб чиқаришдан истеъмол йиғиндисига (талаб - таклифдан кам бўлганда) ўтиш. Бу вазиятда, меҳмонхона хўжалиги секторида, сотиш функциялари биринчи бўлмоқда. Бундай пайтда бозорнинг эҳтиёжига қараб ишлаб чиқариш ва тарқатиш керак. Бошқа томондан талабга мослашиш қийин олға келмокда. Бу ўтиш маркетинг тушунчасида юзага келган ривожланишни исботламоқдадир.
2. Рақобатнинг ривожланиши, ўхшаш ёки қўшимча қийматли маҳсулотлар такдим этган ёки бир хил категориядаги корхоналар орасида юзага келган рақобат (маҳсулот рақобати) Ҳилтон- Шератон (Хилтон-Шератон) меҳмонхоналари ёки Мас Доналд ва Wатгамбургер каби тезда овқат тайёрланадиган корхоналар каби. Ўхшаш маҳсулотлар тақдим этган турли секторларнинг корхоналари ўртасида юзага келган рақобати: бирлашган меҳмонхона занжирлари, кўнгилли занжирлашишлар, ижтимоий туризм мақсадли сектор, бошқа гуруҳлантиришлар каби. Миллий бозордан халқаро бозорга рақобат. Бу савияда ҳатто миллий рақобат дунё рақобатига қатнаша олиши учун ўзини фидо эта олиш мажбуриятидадир. Хорижий сайёҳат бир нечта масофа орасидан танлаш ҳуқуқига эгадир: Лондон, Париж, Рома, Брюссел, Мадрид, Туркиядаги Истанбул, Измир, Анталия билан рақобат қиладилар.
3. Ўзгаришлар-янгиланишлар: ҳаётда - юзага келган янгиланишлар, амалий қўллашлар, ҳаёт даражаларининг юксалиши, истеъмолчиларнинг овқатланиш, тунаш ва ижобий кўникишлари орасида танлаш имконини, шансини орттирмоқда.