Turbo-paskal dasturlash tili (6 soat) Reja: Turbo Paskal dasturlash tili haqida asosiy ma’lumotlar. Paskal haqida boshlang‘ich ma’lumotlar. Sodda dasturlar yozish. O‘tish, tarmoqlanish va tanlash buyruqlari. Sikllаrni tаshkil qilish

Haqiqiy sonlarni kompilyator ikki hil usulda yozishga ruxsat beradi: oddiy yozuv va ko‘chuvchi vergulli yozuv. Haqiqiy sonlarni oddiy usulda yozishda ularni odatdagidek yozish mumkin: 2.0, 3.4563, -1.025, -0.00125. Ko‘chuvchi vergulli yozuvda esa haqiqiy sonning butun va kasr qismini ajratib turuvchi vergulni ehtiyojga qarab o‘ngga yoki chapga surish mumkin. Bunda vergulning surilish xonalariga qarab, uning tartibini o‘zgartiriladi. Masalan: Sonning tartibini ko‘rsatuvchi «o‘nning darajasi» yozuvi o‘rniga paskal kompilyatori «E» belgisidan foydalanadi. Sonli ma’lumotlardan tashqari Paskalda ASCII jadvalidagi ixtiyoriy bitta belgidan iborat bo‘lgan shar tipidagi ma’lumot bilan ham ishlash imkoniyati yaratilgan. kabi ma’lumotlarni shar tipidagi ma’lumot deb qabul qilish mumkin. Bu tipdagi ma’lumotlarni saqlash uchun EHM o‘z xotirasidan 1 bayt joy ajratadi. Boolean tipidagi ma’lumotlar mantiqiy ifodalarning qiymatlarini qayd etish uchun foydalaniladi. Ravshanki, mantiqiy ifodalar yoki true (rost) yoki false (yolg‘on) qiymatlarini qabul qiladi halos. Bu tipdagi ma’lumotlarni saqlash uchun 1 bayt joy ajratiladi.

String (satr) tipidagi ma’lumotlar 256 tagacha belgilar ketma-ketligini o‘z ichiga olishi mumkin. Bu tipdagi ma’lumotlarni saqlash uchun EHM xotirasidan 256 baytgacha joy ajratiladi. EHM xotirasidan unumli foydalanish maqsadida string tipidagi ma’lumotdagi belgilar sonini ehtiyojga qarab chegaralab qo‘yish mumkin. Masalan, familiyalarda ko‘pi bilan 20 tagacha harflar bo‘lishini hisobga olib, string[20] tipidagi ma’lumot aniqlansa, bu tipdagi ma’lumotni saqlash uchun 20 bayt joy ajratiladi halos. Yuqorida keltirilgan ma’lumotlar ichida asosiy tip sifatida real, integer, boolean, shar tiplari qabul qilingan. Agar zarurat tug‘ilsa, bu tiplardan tashg‘ari yangi tiplarni ham aniqlash mumkin. Biz bu masala bilan keyinroq tanishamiz.

TARTIBLANGAN TIPLAR UCHUN AYRIM FUNKSIYALAR