Turbo-paskal dasturlash tili (6 soat) Reja: Turbo Paskal dasturlash tili haqida asosiy ma’lumotlar. Paskal haqida boshlang‘ich ma’lumotlar. Sodda dasturlar yozish. O‘tish, tarmoqlanish va tanlash buyruqlari. Sikllаrni tаshkil qilish

Arifmetik ifodalarda standart funsiyalarning ko‘p uchrashini hisobga olib, ularning xam yozilishini keltirib o‘tamiz. Bu funksiyalarning argumentlari qavslar ichida yoziladi.

Eslatma: 1. Jadvaldagi trigonometrik funksiyalarning argumentlari radianlarda ifodalanishi lozim. 2. Jadvalga kirmagan funksiyalarni jadvaldagi funksiyalar orqali ifodalash shart. Masalan:

3. SODDA DASTURLAR YOZISH

• 3. SODDA DASTURLAR YOZISH
• Paskal tilida eng sodda dasturlarni yozish uchun quyidagi umumiy qoida qabul qilingan:
• Dastur program so‘zi bilan boshlanadi, undan keyin dasturning nomi yoziladi.
• Dastur end so‘zi bilan tugaydi.
• O‘zgarmaslar ro‘yxati odatda ikkinchi satrda joylashib, const so‘zidan keyin keltiriladi.
• Dasturda qatnashadigan barcha o‘zgaruvchilar va ularning tiplari var so‘zidan keyin ko‘rsatiladi.
• Masalaning Yechish uchun paskal tilidagi buyruqlar ketma-ketligi begin dan keyin yoziladi.
• Dasturdagi har bir ko‘rsatma yoki buyruq boshqalaridan «;» belgisi bilan ajratiladi.
• Dasturdagi oxirgi end dan keyin nuqta qo‘yiladi.
• Agar yozilayotgan dasturda o‘zgarmas ma’lumotlar qatnashmasa, ushbu umumiy sxemadagi 3-punktni tushirib qoldirish mumkin.
• Dasturda o‘zgaruvchilardan ham foydalanishga ehtiyoj bo‘lmasa, 4-punktni ko‘rsatmaslik mumkin.

Agar zarur bo‘lsa, qiymat olayotgan o‘zgaruvchi qiymat berish buyrug‘ining o‘ng tomonida ham kelishi mumkin. Bu holda o‘ng tomondagi ifodaning qiymatini hisoblash uchun uning «eski» qiymatidan foydalaniladi. Ifodaning qiymati hisoblab bo‘linganidan keyin yacheykadagi «eski» qiymat o‘chiriladi va uning o‘rniga «yangi» qiymat yozib qo‘yiladi. Masalan:

buyruqlari bajarilganidan keyin, alfa ning qiymati 30 ga teng bo‘lib qoladi.
Eslatma: Qiymat berish buyrug‘ining o‘ng tomonidagi ifodada qatnashayotgan har bir o‘zgaruvchining qiymati oldindan aniqlangan bo‘lishi lozim.