Dasturning afzalliklari:
Virtual laboratoriya ishini bajarish;
Jadval ma’lumotlar kiritishni soddaligi va qulayligi;
Avtomatik ravishda grafik tasvirni hosil qilish;
Jadvalni PDF formatga o’tkazish;
Jadval yoki yo’riqnomadan nusxa chop etish;
Laboratoriya ishida olingan natijalarni tahrir qilish;
Laboratoriya ishini topshirish va qabul qilishni tezlashtirish;
Laboratoriya ishini bajarishda ortiqcha qog’ozbozlikka yo’l qo’ymaslik;
Hisobotlarni uzoq muddat va ishonchli saqlanishi;
Dasturdan foydalanib o’quvchilarni masofaviy o’qitish imkoniyatlari mavjud.
Mazkur dasturdan foydalanib O'zbekiston Respublikasi akademik litseylari, kasb-unar kollejlari va umumta’lim maktablarida fizika fanidan laboratoriya darslarida, ayniqsa oliy ta’lim muassasalarining masofaviy ta’lim tizimidan foydalangan holda ta’lim shakli kunduzgi, sirqi va maxsus sirtqi bo’gan talabalarga laboratoriya mashg’ulotlarini o’tkazish mumkin.
Delphi7 dasurlash tilida:
Ta’lim jarayonida virtual laboratoriya ishlarini bajarish, topshirish va qabul qilishda hanuzgacha murakkabliklar mavjud. Talaba virtual laboratoriya ishini o’qituvchi kuzatuvi ostida bajarsagina ijobiy baholanadi, masofaviy tarzda bajarilgan ishni o’qituvchiga isbotlab berish esa mushkul vazifa. Ushbu muammoni barataraf etish maqsadida obyektga yo’naltirilgan dasturlash tilining innovatsion muhitidan foydalanamiz. Borland Delphi7 – obyektga yo’naltirilgan dasturlash tili hisoblanib yuqori imkoniyatlarga ega.
Borland Delphi7 dasturlash tilini ishga tushiramiz:
Borland Delphi7->File->New->Application.
Formaga komponentalar palitrasidan quyidagi komponentalarni joylashtiramiz:
MainMenu, StringGrid, ShockwaveFlash, Chart, Panel;
MainMenu tarkibiga yo’riqnoma, laboratoriya ishi, grafik, pechat, dastur haqida, dasturdan chiqish kiritiladi;
Panel tarkibiga Edit komponentalari joylashtiriladi;
StringGrid komponentasidan jadval hisoblashlarda foydalaniladi;
Chart komponentasidan grafiklar hosil qilishda foydalaniladi;
ShockwaveFlash koponentasidan virtual laboratoriya ishini yuklashda qo’llaniladi.
Dastur kodlari quyidagicha kiritiladi:
ShockwaveFlash komponentasi uchun:
procedure TForm1.LABORATORIYAISHI1Click(Sender: TObject);
begin
ShockwaveFlash1.Movie:=ExtractFilePath(Application.ExeName)+'resonance.swf';
ShockwaveFlash1.Play();
end;
Chart komponentasi uchun:
procedure TForm1.BitBtn3Click(Sender: TObject);
var
i:integer;
begin
for i:=1 to StringGrid1.RowCount-1 do
begin
Chart1.Series[0].AddXY(StrToFloat(StringGrid1.Cells[1,i]),StrToFloat(StringGrid1.Cells[3,i]),'',clRed);
Chart1.Series[1].AddXY(StrToFloat(StringGrid1.Cells[1,i]),StrToFloat(StringGrid1.Cells[4,i]),'',clGreen);
Chart1.Series[2].AddXY(StrToFloat(StringGrid1.Cells[1,i]),StrToFloat(StringGrid1.Cells[5,i]),'',clBlue);
end;
end;
Jadvalni avtomatik to’ldirish uchun:
procedure TForm1.BitBtn9Click(Sender: TObject);
var
j:integer;
begin
q:=StrToInt(LabeledEdit1.Text);
for j:=1 to q do
StringGrid1.Cells[0,j]:=IntToStr(j);
Panel3.Visible:=False;
StringGrid1.RowCount:=q+1;
StringGrid1.Cells[0,0]:='№';
StringGrid1.Cells[1,0]:='w (rad/s)';
StringGrid1.Cells[2,0]:='w0 (rad/s)';
StringGrid1.Cells[3,0]:='A1 (m)';
StringGrid1.Cells[4,0]:='A2 (m)';
StringGrid1.Cells[5,0]:='A3 (m)';
Windows.SetFocus(Edit8.Handle);
end;
procedure TForm1.BitBtn2Click(Sender: TObject);
begin
i:=i+1;
q:=StrToInt(LabeledEdit1.Text);
StringGrid1.Cells[1,i]:=Edit4.Text;
Edit4.Text:='';
if i=q then Panel1.Visible:=False;
b1:=StrToFloat(Edit1.Text);
b2:=StrToFloat(Edit2.Text);
b3:=StrToFloat(Edit3.Text);
w:=StrToFloat(StringGrid1.Cells[1,i]);
w0:=StrToFloat(Edit8.Text);
Form1.Edit8.Text:=FloatToStrF(w0,ffFixed,3,3);
StringGrid1.Cells[2,i]:=Edit8.Text;
A1:=10/sqrt((w0*w0-w*w)*(w0*w0-w*w)+4*b1*b1*w*w);
Form1.Edit5.Text:=FloatToStrF(A1,ffFixed,3,3);
StringGrid1.Cells[3,i]:=Edit5.Text;
A2:=10/sqrt((w0*w0-w*w)*(w0*w0-w*w)+4*b2*b2*w*w);
Form1.Edit6.Text:=FloatToStrF(A2,ffFixed,3,3);
StringGrid1.Cells[4,i]:=Edit6.Text;
A3:=10/sqrt((w0*w0-w*w)*(w0*w0-w*w)+4*b3*b3*w*w);
Form1.Edit7.Text:=FloatToStrF(A3,ffFixed,3,3);
StringGrid1.Cells[5,i]:=Edit7.Text;
end;
Funksiya grafigini hosil qilish uchun:
procedure TForm5.Button2Click(Sender: TObject);
var i:integer;
ox,oy,x0,y0,x,x1,x2,px,py:integer;
w,w0,w2,b2:real;
begin
x0:=80;y0:=300;
begin
w0:=100;
b2:=8;
w2:=300;
while w<=w2 do begin
px:=x0+round(w);
py:=y0-round(250000/sqrt((w0*w0-w*w)*(w0*w0-w*w)+4*b2*b2*w*w));
for i:=1 to 180 do
PaintBox1.Canvas.Pixels[px,py]:=clBlue;
w:=w+0.05;
end;
end;
end;
Kopmilyatsiya jarayoni amalga oshiramiz va quyidagi natijaga ega bo’lamiz:
Yaratilgan dasturning funksional imkoniyatlari:
Dasturdan foydalanish qulayligi va soddaligi;
Kattaliklarni avtomatik hisoblash;
Jadvalni avtomatik to’ldirish;
Yuqori sifatli grafik tasvirlar;
Virtual laboratoriya ishini bajarish;
Masofaviy ta’limni qo’llab-quvvatlash;
Fizik kattaliklarni kiritish va hisoblash tezkorligi;
Ta’lim sifati va samaradorligini oshirish.
Mazkur dasturdan foydalanib oliy ta’lim muassasalarining masofaviy ta’lim tizimidan foydalangan holda ta’lim shakli kunduzgi, sirqi va maxsus sirtqi bo’gan talabalarga laboratoriya mashg’ulotlarini o’tishda qo’llash mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |