Тупроқшунослик ва агрокимё илмий-тадқИҚот институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи dsс

Тадқиқот 
натижаларининг 
апробацияси. 
Мазкур тадқиқот 
натижалари ҳар йили ТАИТИнинг Илмий кенгашида кўриб чиқилган
ва ижобий баҳоланган, жумладан 3 та халқаро (Анапа, Бухоро шаҳарларида) 
ва 9 та республика илмий-амалий анжуманларида маъруза қилинган. 
Институтнинг «Тупроқ унумдорлигини бошқариш ва баҳолаш» бўлимида ва 
илмий-услубий кенгашида муҳокамадан ўтказилган. 
Тадқиқот натижаларнинг эълон қилинганлиги
. Диссертация мавзуси 
бўйича жами 31 та илмий иш, шундан 1 та тавсиянома, 1 та дастурий 
таъминот гувоҳномаси, Ўзбекистон Республикаси Олий аттестация 
комиссиясининг диссертациялар асосий илмий натижаларини чоп этиш 
тавсия этилган илмий нашрларда 17 та мақола, жумладан 14 таси республика 
ва 2 таси хорижий журналларда чоп этилган. 
Диссертациянинг ҳажми
. Диссертация таркиби кириш, олтита боб, 
хулосалар, фойдаланилган адабиётлар рўйхати ва иловалардан ташкил 
топган. Диссертациянинг асосий ҳажми 200 бетни ташкил этган. 
ДИССЕРТАЦИЯНИНГ АСОСИЙ МАЗМУНИ 
Кириш 
қисмида ўтказилган тадқиқотларнинг долзарблиги ва зарурати 
асосланган. Тадқиқотларнинг мақсади, вазифалари ҳамда объект ва 
предметлари тавсифланган, Ўзбекистон Республикаси фан ва технологиялари 
ривожланишининг асосий устувор йўналишларига мослиги кўрсатилган, 
тадқиқотнинг илмий янгилиги ва амалий натижалари баён қилинган, олинган 
натижаларнинг назарий ва амалий аҳамияти очиб берилган, тадқиқот 
натижаларини амалиётга жорий қилиш, нашр этилган ишлар ва 
диссертациянинг тузилиши бўйича маълумотлар келтирилган. 
Диссертациянинг 
«Воҳа тупроқларининг ўрганилиш тарихи 
(Адабиётлар шарҳи)»
деб номланган биринчи боби икки қисмга бўлинган 
бўлиб, 
биринчи 
қисми 
«Марказий Осиё ҳудудларида суғорма 
деҳқончиликнинг ривожланиши»
деб номланган. Унда турли цивилизация 
босқичларида Марказий Осиё ҳудудларида инсон фаолияти таъсири туфайли, 
ерларни ўзлаштиришлар ва суғорма деҳқончиликнинг ривожланиши асосида 
воҳа тупроқларининг ҳосил бўлиши тўғрисида қисқача тарихий қиёсий 
маълумотлари таҳлили келтирилган. 
Иккинчи қисми 
«Воҳа тупроқ пайдо бўлиши жараёнларининг 
ўрганилиши»
деб 
номланиб, 
унда 
воҳа 
тупроқлари 
регионал 
хусусиятларининг тупроқ унумдорлиги шаклланишидаги ролини ўрганиш 
масалалари, мақсад ва изланиш вазифаларидан келиб чиқиб, чет элда
ва Ўзбекистонда суғоришлар таъсирида ҳосил бўлган воҳа тупроқларини 

---

12 
тадқиқ этишга қаратилган тадқиқотлар атрофлича таҳлил қилинган. 
Республикамизда воҳа тупроқларининг алоҳида-алоҳида ҳудудларда 
горизонтал ёки вертикал минтақавийликка асосланган илмий-тадқиқотлар 
олиб 
борилганлиги, 
бироқ бўз тупроқлар минтақасидаги воҳа 
тупроқларининг регионал ўзига хос хусусиятлари, жумладан, тупроқ 
унумдорлиги шаклланишидаги роли турли регионлар бўйича қиёсий 
жиҳатдан ўрганилмаганлиги долзарб масала эканлиги хулоса қилинган. 
Диссертациянинг