Tuproqning mineralogik tarkibi



Download 404,28 Kb.
Pdf ko'rish
bet15/22
Sana11.01.2022
Hajmi404,28 Kb.
#343611
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   22
Bog'liq
tuproqning mineralogik tarkibi

3.  Allofanoidlar

.  Tuproq  va  uni  hosil  qiluvchi  ona  jins  eritmalarida 

alyuminiy  va  kremniyning  amorf  minerallarini  hosil  qiladi.  Uning  formulasi 

(nSiO


2

·mAl


2

O

3



) · xH

2

O. Tuproq muhiti, eritmalar konsentratsiyasining o‘zgarishi 



tufayli  SiO

:Al



2

O

3



  nisbati  2:1  o‘zgaradi.  Allofanoidlar  temir  va  alyuminiyli 

birikmalardan iborat bo‘lib oq yoki kulrang yosh tuproqlarda muhitning o‘zgarishi 

bilan kristallanib ikkilamchi minerallarni vujudga keltiradi. 

Kristallik  tuzilishidagi  ikkilamchi  minerallar

.  Loy  minerallari  kristallik 

suvli  va  alyumosilikatli  zanjir,  qavat-qavat  shakldagi,  kremniy-kislorodli 

tetraedrlardan,  geksogonal  tuzilishidagi  taxlangan  birikmalardir.  Mineral  qatlami 

yuzasidagi kremniy, alyuminiy, magniy, temir kationlar va ularning har biri to‘rtta 

kislorod va oltita gidroksil ionlari (tetraedr yoki oktaedr) bilan o‘ralgan bo‘ladi. 

Silikatli ikkilamchi minerallar kristalloximik tuzilishga binoan, ya’ni oktaedr 

va tetraedr nisbatiga qarab ikki qatlamli va uch qatlamli guruhlarga ajratiladi. Ikki 

qavatli  (1:1)  mineral  tarkibida  bitta  kremne-kislorodli  tetraedrga  bitta  alyuminiy, 

magniy yoki temirdan iborat oktaedr panjarasi to‘g‘ri keladi. Bu toifadagi guruhga 

kaolinit, galluazit, 7

 xlorit minerallari kiradi. 

Uch  qatlamli  (2:1)  minerallar  guruhida  ikkita  kremne-kislorodli  tetraedr 

o‘rtasiga  bitta  alyumo-gidrooksidli  oktaedr  to‘g‘ri  kelib,  ularga  smektit,  illit  va 

vermikulitlar kiritilgan. Bundan tashqari, to‘rt qatlamli 14  xloritlarga o‘xshagan 

minerallar  guruhi  ajratilgan.  Ularning  kristallik  panjarasida  ikkita  kremne-

kislorodli  tetraedr,  ikkita  magniy  va  temirli  oktaedr  qatlami  bilan  almashinib 

keladi. 


Loy  minerallarining  kimyoviy  xususiyatlari  juda  o‘zgaruvchan  bo‘lib, 

masalan  panjaradagi  alyuminiy-kislorodli  tetraedr  hosil  qilib,  kremniy-kislorodli 

tetraedrlar o‘rnini almashib turishi mumkin. 

Bundan tashqari, temir bilan magniy gidrooksidlar bilan oktaedrni hosil qila 

turib,  oktaedr  tarkibidagi  alyuminiy  o‘rnini  egallashi  mumkin.  Mineral 



panjarasining tuzilishi va o‘z qiyofasini o‘zgartira olish xususiyati suv, kation va 

anionlarni  o‘ziga  sorbsiya  qilish  qobiliyatini  oshiradi.  Shuning  uchun, 

montmorillonit  guruhiga  kiritilgan  minerallar  o‘z  panjarasini  kengaytirish  yoki 

toraytirishi mumkin. 



1.

 


Download 404,28 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish