Туннелни қазишда бурғилаш ва портлатиш ишлари Бурғулаш ва портлатиш усули Шпурларни бурғилаш

Шпурларни бурғулаш машиналари
Нисбатан ихчам, кўчма бурғулаш машиналари ёрдамида бурғулаш шпурлари (тешиклари) яратилади. Бурғулаш машиналарининг ушбу хусусиятлари кон қазиш жараёнида фойдаланишнинг қулайлигини таъминлайди.
Бурғулаш машиналари индивидуал ҳолда корпусга ўрнатилган пневматик, электр ёки ички ёниш двигателлари билан жиҳозланган.
Баъзи бир геологик шароитларда катта хажмдаги бурғулаш ишларини амалга оширишда, янада кучли ва самаралироқ ускуналарни - пневматик ёки электр қувватига эга бўлган бурғулаш қурилмаларини ишлатиш тавсия этилади.


Портлаш ва портловчи моддалар ҳақида тушунча
Берилган портловчи модда учун доимий ва максимал тезликда тарқаладиган портлашга детонация дейилади
Портловчи моддалар - бу ташқи таъсир (иссиқлик, зарба, ишқаланиш ва бошқалар) таъсирида портлашга қодир бўлган аралашмалар ва кимёвий бирикмалар, яъни улар жуда кўп миқдордаги иссиқлик ва газ ҳосил бўлиши билан бошқа бирикмаларга жуда тез айланади. Бинобарин, портлаш бу кимёвий реакция бўлиб, асосан оксидловчи бўлиб, портловчи моддаларда тез кўпайиб, кўп миқдордаги газ ҳосил бўлиши ва катта иссиқлик ҳосил бўлиши билан бирга кечади, натижада газлар юқори ҳароратгача қизийди ва портловчи жойлашган жойда юқори босим ҳосил бўлади.
Портловчи заряд ичидаги портлаш тезлиги ҳар хил бўлиши мумкин ва асосан портлашнинг атроф-муҳитга зарарли таъсирини белгилайди. Портловчи моддаларнинг ўзига хос хусусияти унинг таркибида оксидланиш реакциялари учун зарур бўлган барча элементларнинг мавжудлиги. Портловчи моддалар кимёвий бирикмаларга бўлинади, уларнинг молекулаларида ёнувчан элементлар ва оксидловчи моддалар мавжуд ва аралаш қаттиқ, суюқ ёки газсимон таркибий қисмларнинг механик аралашмасини ифодалайди. Қаттиқ моддаларнинг аралашмаси энг кўп ишлатилади.
ПМ хусусиятлари.
Портловчи моддаларнинг самарадорлиги - портловчи модданинг тошни парчалаш ва массивдан ажратиш учун механик ишларни бажариш қобилиятини тавсифлайди. Бу газлар ҳажмига ва портлаш пайтида ҳосил бўладиган иссиқлик миқдорига боғлиқ. Портловчи моддаларнинг ишлаш самарадорлиги қўрғошинли бомба ичида 10 г оғирликдаги заряднинг портлаши билан белгиланади. Бомба канали ҳажмининг куб сантиметрга ўзгариши билан иш қобилияти баҳоланадими. Масалан, 370 см³ нинг портлаши шуни кўрсатадики, 10 Г ҳажмдаги портловчи модданинг портлашидан кейин бомба каналининг ҳажми 370 см³ га ошган бўлади.