|
Ethernet konfiguratsiyasini tanlash
Turli xil segmentlardan tashkil topgan Ethernet tarmoq konfiguratsiyasini
tanlashda, asosan, tarmoqning ruxsat etilgan maksimal hajmi (diametri) va turli xil
elementlarning mumkin bo'lgan soniga bog'liq ko'plab savollar tug'iladi. Tarmoq,
agar signalning tarqalishi chegaralangan qiymatdan oshmasa, ishlaydi. Bu
to'qnashuvlarni aniqlash va hal qilish asosida tanlangan CSMA/CD almashtirishni
boshqarish usuli bilan belgilanadi.
Birinchidan, shuni ta'kidlash kerakki, alohida segmentlardan murakkab
Ethernet konfiguratsiyasini olish uchun oraliq qurilmalarning ikkita asosiy turi
qo'llaniladi:
Takroriy konsentratorlar (HUB) - takrorlovchilar to'plami va ular bilan
bog'langan segmentlarni mantiqan ajratib bo'lmaydi;
Kommutatorlar ma'lumotni segmentlar o'rtasida uzatadi, ammo ziddiyatlarni
segmentdan segmentga o'tkazmaydi.
Keyinchalik murakkab kommutatorlardan foydalanganda, alohida
segmentlardagi nizolar joyida, segmentlarning o'zida hal qilinadi, lekin oddiy takroriy
konsentratorlarni ishlatishda bo'lgani kabi, tarmoq bo'ylab tarqalmaydi. Bu Ethernet
tarmog'ining topologiyasini tanlashda juda muhimdir, chunki unda ishlatiladigan
CSMA/CD-ga kirish usuli nizolar mavjudligini va ularni hal qilishni nazarda tutadi
va tarmoqning umumiy uzunligi aniq ziddiyat zonasi, to'qnashuv domeni kattaligiga
qarab belgilanadi. Shunday qilib, takroriy konsentratorlardan foydalanish ziddiyat
zonasini ajratmaydi, har bir kommutator to'qnashuv zonasini qismlarga ajratadi.
Kommutatordan foydalanganda tarmoqning har bir segmenti uchun alohida-alohida
va takroriy konsentratorlarini ishlatganda,butun tarmoq uchun ishlashni baholash
kerak.
Amalda, takroriy konsentratorlari ko'proq ishlatiladi, chunki ular ham sodda,
ham arzon. Shuning uchun quyida asosan ularga e'tibor qaratamiz.
Ethernet konfiguratsiyasini tanlash va baholashda ikkita asosiy model
ishlatiladi.
1-model qoidalari
Birinchi model shaxsiy kompyuterlar va segmentlarni ulashda tarmoq
loyihalovchisi kuzatishi kerak bo'lgan qoidalar to'plamini shakllantiradi:
1. Segmentga ulangan takrorlagich yoki hub, segmentga ulangan
abonentlarning ruxsat etilgan sonini bittaga kamaytiradi.
2. Ikkala abonent o'rtasidagi to'liq yo'l besh segmentdan, to'rtta
konsentrator (takrorlovchilar) va ikkita transiverdan (MAU) oshmasligi kerak.
3. Agar abonentlar orasidagi yo'l beshta segment va to'rtta konsentratordan
(repitor) iborat bo'lsa, unda abonentlar ulangan segmentlar soni uchtadan
oshmasligi kerak, qolgan segmentlar esa shunchaki konsentratorlarni
(repitorlar) bir-biriga ulashlari kerak. Bu "5-4-3 qoidasi".
4. Agar abonentlar orasidagi yo'l to'rtta segment va uchta konsentratordan
(repitor- takrorlash moslamalari) iborat bo'lsa, unda quyidagi shartlarni
bajarish kerak:
kontsentratorlarni (repitor) bog'laydigan 10BASE-FL
segmentining optik tolali kabelining maksimal uzunligi 1000 metrdan
oshmasligi kerak;
konsentartorlarni (repitor) kompyuterlar bilan bog'laydigan
10BASE-FL segmentini optik tolali kabelining maksimal uzunligi 400
metrdan oshmasligi kerak;
kompyuterlarni barcha segmentlarga ulash mumkin.
Ushbu qoidalarga rioya qilsangiz, siz tarmoq to’liq0 ishlashiga amin bo'lishingiz
mumkin. Bunday holda qo'shimcha hisob-kitoblar talab qilinmaydi. Ushbu
qoidalarga rioya qilish tarmoqdagi signal uzilishining maqbul miqdorini kafolatlaydi
deb hisoblanadi.
2-model bo'yicha hisoblash
Ethernet konfiguratsiyasini baholash uchun ishlatiladigan ikkinchi model
tanlangan tarmoq konfiguratsiyasining vaqt xususiyatlarini aniq hisoblash asosida
amalga oshiriladi. Ushbu model ba'zan sizga 1-modelning qat'iy chegaralarini
chetlab o'tishga imkon beradi. 2-modeldan foydalanish mo'ljallangan tarmoqning
o'lchamlari maksimal qabul qilingan darajaga yaqin bo'lganda zarur.
2-modelda ikkita hisoblash tizimidan foydalanadi:
birinchi tizim tarmoq orqali ikki tomonlama (aylana) signallarning
harakatlanish vaqtini (Path Delay Value, PDV) hisoblash va uni maksimal
ruxsat etilgan qiymat bilan taqqoslashni o'z ichiga oladi (575 bitli intervallari);
ikkinchi tizim tarmoqdagi olingan paketlar orasidagi vaqt oralig'ining,
kadrlar orasidagi bo'shliqning (IPG - InterPacket Gap) haqiqiyligini tekshiradi.
Kadrlarning (kadr, envelope-konvert) barcha takrorlagichlari bo'ylab ketma-ket
o'tishida IPG (Path Variability Value, PVV) kadrlar oralig'ining qisqarishi 49
bit intervaldan oshmasligi kerak. Kadrlarni yuborishda so'nggi tugunlar
dastlabki kadrlararo masofani 96 bit intervalgacha ta'minlaydi, shundan so'ng
takrorlagich orqali o'tgandan keyin u 96 - 49 = 47 bit oraliqdan kam bo'lmasligi
kerak.
Bunday holda, ikkala hisoblash tizimidagi hisob-kitoblar eng yomon holat uchun,
maksimal uzunlik uchun, ya'ni tarmoq orqali uzatiladigan paketning bunday yo'li
uchun amalga oshirilganda, uning o'tishiga maksimal vaqt talab qilinadi.
Ushbu talablarga rioya qilish hatto oddiy konfiguratsiya qoidalari buzilgan
holatlarda ham, ya’ni takrorlovchilarning maksimal soni ishlatilganda va tarmoqning
umumiy uzunligini 2500 m ga teng bo’lganda ham tarmoqning to’g’ri ishlashini
ta’minlaydi.
4.1.1. PDV hisoblash
Hisob-kitoblarni soddalashtirish uchun odatda IEEE ma'lumotlardan foydalaniladi.
Takrorlovchilarda signallarning tarqalishi kechikishining qiymatlarini, transversiya
va turli xil jismoniy muhitni o'z ichiga oladi. 4-jadvalda Ethernetning barcha fizik
standartlari uchun PDV qiymatini hisoblash uchun zarur bo'lgan ma'lumotlar
keltirilgan. Bit oralig'i bt deb ko'rsatilgan.
802.3 qo'mitasi hisob-kitobni iloji boricha soddalashtirishga harakat qildi,
shuning uchun jadvalda ko'rsatilgan ma'lumotlar signalni uzatishning bir necha
bosqichlarini o'z ichiga oladi. Masalan, takrorlash moslamasi tomonidan kiritilgan
kechikishlar kirish transmitterining kechikishi, takrorlash blokining kechikishi va
chiqish transmitterining kechikishidan iborat. Shu bilan birga, jadvalda ushbu barcha
kechikishlar segment bazasi deb ataladigan bitta qiymat bilan berilgan. Kabel
tomonidan kiritilgan kechikishlarni ikki marta qo'shmaslik uchun jadval har bir kabel
turi uchun kechikishlarning ikki baravar qiymatini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
