Transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi fanidan



Download 7,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/20
Sana02.01.2022
Hajmi7,99 Mb.
#310048
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20
Bog'liq
transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi fanidan

Termostat.  Dvigatelni  kizdirishni  tezlatib,  sovitish  tizimida  kulay  xaroratni  avtomatik 

ravishda saklab turish uchun xizmat kiladi. Kullaniladigan termostatlar ikki xil buladi: suyuklik 

(ZMZ)  yoki  kattik  tuldirgichli  (ZIL-130  Neksiya)  termostatlar.  Suyuklik  termostatida  uning 

silindr  ichiga  tez  buglanadigan  etil  spirti  bilan  dissirlangan  suv  aralashmasi  tuldirilgan.  Kattik 

tuldirgichli  termostatda  esa  uning  balloni  ichiga  serezin  aralashtirilgan  mis  kirindisi  (ZIL-130, 

Neksiya)  tuldiriladi.  Ayrim  avtomobillarda  (Tiko,  Damas)  termostat  balloni  ichiga  parafin 

donalari  tuldiriladi.  Dvigatel  yurgazilganda  sovitish  tizimidagi  suyuklikning  xarorati  70

0

  S  ga 



yetmagunicha  termostat  klapani  yopik  buladi.  Bunda  sovituvchi  suyuklik  kichik  doira  buyicha 

aylanishi  sababli  u  tez  isiydi.  Tizimdagi  suyuklikning  xarorati  85

0

  S  ga  yetishi  bilan  termostat 



silindri  yoki  balloni    ichidagi  aralashma  kengayib  uning  klapani  tulik  ochiladi.  Sovitish 

tizimidagi suyuklik radiator orkali katta doira buylab aylanadi.   

 



 

28

1.5.1.2. XAVO BILAN SOVITISh TIZIMI 



 

 

Xavo  bilan  sovitiladigan  avtomobil  dvigatellarida  asosan  xavo  okimini  majburiy 



yunaltirish  usuli  kullaniladi.  Dvigatelning  silindr  va  golovkalaridan  issiklik  tarkatishni 

tezlashtirish  maksadida  ularning  tashki  devorlariga  kovirgalar  yasalgan.  Bu  xol  dvigatelning 

umumiy kompanovkasiga va uning ba’zi elementlarining konstruksiyasiga ta’sir etadi. 

 

Xavo  bilan  sovitiluvchi  avtomobil  dvigatellarining  yaxshi  sovitilishi  xavo  okimining 



tezligiga , bu okimning silindr va silindrlar goldovkasi atrofidan aylanib utishiga boglik. 

 

 



 

 

3-



 

rasm. Xavo bilan sovutish tizimi. 

1-parrak, 2-silindr kovurgalari. 

 

 



Mikrolitrajli «Zoporojets» avtomobilining xavo bilan sovitiladigan dvigatelining sxemasi 

(3 – rasmda)  keltirilgan. Bu dvigatel turt silindrli V – simon bulib , avtomobilning orka kismida 

joylashgan.  Ukiy  parrak  1  yordamida  xavo  okimi  silindrlar  katori  oraligiga  xaydaladi. 

Dvigatelning ustki tomoni bilan oldingi va ketingi kismi kanot bilan uralgan bulib , kanot xavo 

okimini  silindr  kovirgalari  2  buylab  yunaltirish  va  issik  xavoni  tashki  muxitga  chikarish  uchun 

xizmat  kiladi.  Dvigatel  maksimal  kuvvat  bilan  ishlaganda  ventilyator  uning  8%  ga  yakin 

kuvvatini  sarflaydi.  Ana  shu  va  boshka  ba’zi  bir  kamchiliklarga  kura  avtomobil  dvigatellarida 

xavo bilan sovitish tizimi kam ishlatiladi.  

 

1.5.2. MOYLASH TIZIMI – 2 soat. 



 

 

Dvigatel  detallarining  ishkalanib  ishlashi  ularning  yeylishiga  va  kizishiga  olib  keladi. 



Shuning uchun dvigatelning ishkalanuvchi detal  yuzalriga uzliksiz ravishda moy  yuborib turish 

zarur. Bu vazifani dvigatellarda moylash tizimi bajaradi. Moylash tizimi dvigatel ishlayetganda 

uning  ishkalanuvchi  yuzalariga    kerakli  mikdorda  moy  yetkazib  beradi,  natijada  ishkalanuvchi 

yuzalar  kisman  soviydi,  yeylishi  kopayadi  va  detallarning  yeylshishiga  sababchi  moyga 

yepishgan zarrachalar moy bilan birga karterga tubiga tushadi va bu moy keyin filtrlanadi. 

 



 

29

 



 

1-rasm. Moylash tizimining sxemasi

 

Zamonaviy  avtomobil  dvigatellarida  asosan  kombinatsiyalashgan  moylash  tizimi 



kullaniladi.  Bunday  moylash  tizimida  zurikib  ishlaydigan  detal  yuzalariga  moy  bosim  ostia 

majburiy  yuboriladi.  Bunday  yuzalarga  tirsakli  va  taksimlash  vallarining  podshipniklari  (ayrim 

dvigatellarda  taksimlash  valining  mushtchalari  xam),  koromislo  vtulkalari  kiradi.  Kolgan  

ishkalanuvchi  yuzalarga  sachratish  va  tomchi  usuli  bilan  yuboriladi.  Unday  yuzalarga  silindr 

devorlari,  porshen  va  porshen  xalkalari,  porshen  barmoklari,  taksimlash  valining  mushtchalari, 

turtkichlar, klapanlar sterjeni kiradi. 

 

Kombinatsiyalashgan  moylash  tizimiga  kuyidagi  mexanizm  va  tuzilmalar  kiradi:  moy 



saklagich,  moy  kabul  kilgich,  moy  nasosi,  moy  filtrlari,  moy  radiatori,    moy  kanallari,  moy 

klapanlari.  

 

1-rasmda shu tipidagi moylash tizimining soddalashtirilgan sxemasini keltirilgan.  




Download 7,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish