ELECTRICAL MACHINES O’tilgan mavzular bo’yicha hisobot
TRANSFORMATORLAR Transformator nima degani - Transformator statsionar elektr moshina hisoblanadi, elektr tokini bir turdan boshqa turga o’tqazadi.Birlamchi g’altakdan o’zgaruvchan tok beriladi boshqa ikkilamchi g’altakdan boshqa o’zgaruvchan tok olamiz bu (Magnetics Flux - Magnit Oqim) yordamida amalga oshiriladi.
T ransformator qo’zg’almas tuzilma hisoblanadi. Iste’molchilar elektr manbayidan uzoq bo’ganligi tufayli , elektr stansiyadan ishlab chiqilgan elektr energiyani ularga yetkazib berishi kerak Bu vazifani transformatorlar va elektr uzatish liniyalari bajaradi.
TRANSFORMATORLARNING TUZILISHI Transformator po’lat induktiv o’tkazgich , ikki yoki bir necha o’zaro induktiv aloqada bo’lgan o’ramlardan iborat. Magnit o’tkazuvchi po’lat o’ramlar orasidagi elektomagnit aloqani kuchaytirish uchun kerak .
Eslatma: Transformator orqali Biz qanday ishlarni amalga oshirolmaymiz –
Transformatorlar yordamida O’zgarmas tokni kuchlanishini va yana boshqa parametirlarni o’zgartira olmaymiz
3.Transformator orqali O’zgaruvchan tokni chastotasini o’zgartira olmaymiz.
Transformatorlarni asosiy qurilmalari 1.Primary Winding – Birlamchi choulg’am –Yuzasi izolatsiyaga ega mis similar
2.Secondary Winding – Ikkilamchi Chulg’am
3.Iron Core - Temir O’zak , Keramika
B irlamchi chulg’am ikkilamchi chulg’am bir-biri bilan hech qanday o’tgazuvchan bilan bog’lanmagan lekin o’zag orgali ( Iron core) mangit maydoni yordamida bog’langan ammo bu narsa hamma transformatirlarga tegishli emas ba’zibir transformatorlar bor avto transformatorlar deyiladi ularda birlamchi chulg’am ikkilamchi chulg’am bilan bir-biriga o’tgazuvchan material bilan bog’langan bo’ladi Transformatorning o’zagi bir nechta listlardan yig’ilgan bo’ladi odatda bu listlarning yuzasi izolyatsiyalangan bo’ladi.
2 ta asosiy shart bilan transformatorlarni o’zaklari bo’laklarga bo’linadi.
1. Energiya yo’qolishini ta’minliymiz
2. Vixrivoy ток ni miqdori juda katta bo’lganda metal o’zak qizishni boshlaydi qizigandan keyin bu energiya birlamchi chulg’amdan berilayotgan tok metal o’zakdan issiqlik energiyasi bo’lib chiqib ketadi biz faqat energiya yo’qotamiz holos
Natija 2 ta asosiy kamchilikni yo’qotish uchun ko’p ingicha metal listlardan yig’iladi bir-biridan izolyatsilangan