Трансформаторлар

Трансформаторнинг юкли ишлаш вектор диаграммаси.

• ТРАНСФОРМАТОРНИНГ ТАШҚИ ТАВСИФИ ВА ФОЙДАЛИ ИШЛАШ КОЭФФИЦИЕНТИ (Ф.И.К.)

• Ҳамма электр машиналари сингари, трансформаторларда хам ф.и.к. деб, трансформаторнинг актив қувват бирлигида (яъни киловатт, ёки ватт) тармоққа узатилаётган (иккиламчи) қуввати Р2 нинг унга келтирилаётган бирламчи (шу бирликдаги) қувват Р1 га нисбатига айтилади.

• Трансформаторнинг ташқи тавсифи деб бирламчи кучланиш ва юк характери ўзгармас бўлгандаги

• боғланишига айтилади

• бўлганда, кучланиш пасаюви

• бўади.

• Агар РМ – чулғамлар мисидаги, Рп – пўлатдаги қувват исрофи бўлса, Р1қР2+РП+РМ ва

• Трансформаторларнинг максимал ФИК η = 0,95 ÷ 0,97

• Паст кучланишли чулғам юқори кучланишли чулғамнинг бир қисмини ташкил қилган трансформатор автотрансформатор дейилади. У пасайтирувчи ва юксалтирувчи трансформатор бўлиши мумкин.

• Автотрансформаторларнинг умумий камчиллиги шуки, юқори паст кучланишли занжирлар бир-бирига электрик боғланган-лиги натижасида паст кучланиш занжири юқори кучланиш остида қолар экан.

• Кучланиш трансформатори деб юқори кучланишли бирламчи чулғамнинг ўрамлари сони W1 нисбатан кўп бўлиб, тармоққа параллел уланади, яъни ўлчанадиган кучланиш бевосита таъсир эттирилади. Иккиламчи чулғамнинг ўрамлари сони W2 нисбатан кам бўлиб, унга вольтметр, ваттметр, счётчик ва бошқа асбобларнинг кучланиш ғалтаклари уланади.

• Токни ўлчаш трансформатори
• Кучли токларни кучсиз токка айлантиришда ток трансформаторлари ишлатилади. Бундай трансформаторлар бирламчи чулғамининг ўрамлари сони кўп бўлмай, асосий электр занжирига кетма-кет уланади ва ўлчанадиган ток у орқали ўтади. Иккиламчи чулғамнинг ўрамлари сони нисбатан кўп бўлиб, унга ўлчов асбоблари (амперметр, ваттметр, счётчикларнинг токли ғалтаклари) кетма-кет уланади.

• Уч фазали трансформаторлар, асосан, уч фазали ток тизимларини трансформациялаш учун ишлатилади. Уч фазали трансформатор умумий пўлат ўзакка эга бўлиб, алоҳида фазаларнинг токлари ҳосил қилган барча магнит оқимлари ана шу ўзак бўйлаб туташади.

• Уч фазали трансформаторлар

• Уч фазали трансформаторлар

• Трансформаторлар ишлаши жараёнида улар шикастланганда (авария) ёки таъмирлаш ишларини олиб борганда истеъмолчини электр энергияси билан узлуксиз таъминлаш масаласи туради. Буни амалга оширишда икки (ёки ундан кўп) трансформаторларни параллел улаш усули кенг қўлланилади. Ундан ташқари, бундай улаш натижасида параллел ишлаётган трансформаторларнинг сонини ўзгартириб, уларнинг максимал ф.и.к. лари билан, ҳамда уларнинг ҳар бирини оптимал ишлашларини таъминлаш мумкин.
• Трансформаторлар параллел уланганда, улар ҳар бирининг бирламчи чулғамлари таъминловчи тармоққа, иккиламчи эса истеъмолчининг тармоғига уланадилар

• Трансформаторларнинг параллел ишлаш схемаси.

• Эътиборингиз учун раҳмат

• www.arxiv.uz