Toshkentning



Download 1 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/2
Sana22.02.2022
Hajmi1 Mb.
#102246
1   2
Bog'liq
Abdulla Avloniy

соатда» шеъри, 1919). А. 1917 й.да «Турон» газетасини 
нашр қилди. Газетада сиёсий ва ижтимоий воқеалар 
ёритилган. 1918 й. Авлоний «Иштирокиюн» газетани 
ташкил этишда қатнашди ва унинг муҳаррири бўлди. 


HAYOTI VA IJODI 
• 1919—20 йилларда Шўро ҳукуматининг Афғонистондаги 
сиёсий вакили ва консули. «Касабачилик ҳаракати» журнали 
бош муҳаррири (1921).1921 йилдан Абдулла Авлоний 
мактаблар очиш, халқни саводхон қилиш, ўзбек хотин-
қизларини ўқитиш, ўқитувчилар ва зиёли кадрлар тайёрлаш 
ишлари билан шуғулланди. У Эски шаҳардаги хотин- қизлар ва 
эрлар маориф билим юртларида мудир (1923—24), Тошкент 
ҳарбий мактабида ўқитувчи (1924-29). 1930—34 йилларда 
Ўрта Осиё университети тил ва адабиёт кафедраси мудири, 
профессор. Шу даврда у ўзбек мактабларининг 7-синфи учун 
«Адабиёт хрестоматияси» тузиб, нашр эттирди (1933). 
А.Авлоний Ҳижрон, Набил, Индамас, Шуҳрат, Тангриқули, 
Сурайё, Шапалоқ, Чол, Аб, Чиғабой, Абдулҳақ тахаллуслари б-н 
танқидий ва илмий мақола, 4000 мисрадан ортиқ шеър ижод 
қилган. 


Мен бу асари ночизонимни 
биринчи мактабларимизнинг 
юқори синфларида таълим 
бермак ила баробар улуғ 
адабиёт муҳиблари, ахлоқ 
ҳаваскорларининг анзори 
олийларина тақдим қилдим. 
Ҳар кун ўлурам шомғача мен 
ғамга гирифтор, 
Ҳар шаб ёнарам оташа парвона 
каби зор. 
Ҳеч кимса эмас бу мени 
аҳволима воқиф, 
Мен хастаяму миллатим ўлмиш 
нега бемор. 
Ношири ва шоири Абдулла 
Авлоний 


AXLOQ 

Insonlarni yaxshilikg’a chaqirguvchi, yomonlikdan qaytarguvchi bir ilmdur. Yaxshi xulqlarning 
yaxshiligini, yomon xulqlarning yomonligini dalil va misollar ila bayon qiladurgan kitobni axloq 
deyilur. Axloq ilmini o’qub, bilub amal qilgan kishilar o’zining kim ekanin, janobi Xaq na uchun 
xalq qilganin, yer yuzida nima ish qilmak uchun yurganin bilur. Bir kishi o’zidan xabardor 
bo’lmasa, ilmni, ulamoni, yaxshi kishilarni, yaxshi narsalarni, yaxshi ishlarning qadrini, 
qimmatini bilmas. O’z aybini bilub, iqror qilub tuzatmakg’a sa’y va qo’shish qilgan kishi chin 
bahodir va pahlavon kishidur. Rasuli akram nabiiyyi muhtaram afandimiz: “Mezon tarozusiga 
qo’yiladurgan amallarning ichida yaxshi xulqdan o’girroqi yo’qdur. Mo’min banda yaxshi xulqi 
sababli kechasi uxlamasdan, kundulari ro’za tutub ibodat qilgan kishilar darajasiga etar”- 
demishlar. 
• So’ylasang so’yla yaxshi so’zlardan,
Yo’qsa jim turmoqing erur yaxshi.
O’ylasang yaxshi fikrlar o’yla, 
Yo’qsa gung bo’lmoqing erur yaxshi. 
Ishlasang ishla yaxshi ishlarni,, 
Yo’qsa bekorlig’ing erur yaxshi. 



Inson ikki narsadan murakkabdur. Biri jasad, ikkinchisi nafsdur. Jasad ko’z ila bor narsalarni ko’rur. 
Ammo nafs idrok ila yaxshini yomondan, oqni qoradan ayirur. Jasadning ham, nafsning ham biror 
surati bordurki, yo yaxshi va yo yomon bo’ladur. 
Jasadning surati hammaga ma’lum bir narsadurki, har vaqt ko’zga ko’rinib turadur. Ammo nafsning 
surati ko’zga ko’rinmaydurgan, aql ila o’lchanadurgan, aql ila o’lchanadurgan bir narsadurki, buni 
xulq deb atalur. Agar bir kishi yoshligida navsi buzulub tarbiyasiz, axloqsiz bo’lib o’sdimi, “Allohu 
akbar” bunday kishilardan yaxshilik kutmak yerdan turub yuldurlarga qo’l uzatmak kabidur. Rasuli 
akram nabiyyi muhtaram sallollohu alayhi vasallam afandimiz: 
“Bir tog’ning o’rnidan ko’chib ketganini eshitsangiz, ishoningiz, ammo bir odamning xulqi boshqa 
bo’ldi deb eshitsangiz ishonmangiz”, – demishlar.
Xulqi yomon yuz, ko’zlidin na sud 
Yuz, ko’zli xulqni qilmas kashud.
Xulq mariziga davo istasang,
Marg davosin berulur qistasang. 
Xulqi yomoning keturar ko’p zarar,
Xulqing o’zi boshingga kaltak urar.
Xulqi fano bo’lsa degil alhazar, 
Xop – u zalillikda qolur darbadar. 
XULQ 


• Maʼrifatparvar 
adib, 
dramaturg, 
pedagog, 
noshir va 
jamoat arbobi 
Abdulla 
Avloniy 1934-
yil 25-
avgustda 
Toshkentda 
vafot etdi. 
Toshkentdagi 
Botkin 
qabristoniga 
dafn etilgan. 

Download 1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish