Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti matematika va infomatika fakulteti informatika o

KIRISH.

1. 
   NAZARIY QISM.
   

1. 
   Intelekt haqida tushuncha.
   
2. 
   Intelektual tizimlarining yaratilishi va ulardan foydalanish.
   
3. 
   Intelektual tizimlarining atamashunosligi.
   
4. 
   Intelektual tizimlarining tasnifi.
   
5. 
   Foydalanuvchini Intelektual tizimi bilan o’zaro hamkorligining sxemasi.
   
6. 
   Intelektual tizimlaridan foydalanishning texnologiyalari.
   

2. 
   ASOSIY QISM
   

1. 
   Intelektual baholash usullari.
   
2. 
   Intelektual tizimlarini prognozlashning uslublari va modellari
   

3. 
   XULOSA
   
4. 
   FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
   

1. 
   Intelekt haqida tushuncha.
   

Risolaning asosiy mazmuniga kirishishdan avval umuman «intelekt» xaqidagi tushunchani aniqlab olishimiz kerak. Bu tushunchani oddiy qoida asosida tushuntirish mumkindek tuyuladi, lekin biz buni qila olmaymiz. Chunki, xozircha «intelekt» va «Suniy intelekt» xakida biron-bir anik fikr yo`q. Bu tushunchani turli fan soxalarida ijod qiluvchi olimlarning talqin qilishlari turlicha, fikrlashlarida yahdillik yo`q. Shu sababli bu tushunchalarning mazmunini o`quvchiga tushuntirib berishga xarakat qilamiz.

«Intelekt» so’zi lotincha «intellectus» so’zidan kelib chiqqan bo`lib, u bilish (aniqlash), tushunish yoki faxmlash (aql) ma’nosini beradi.

«Intelekt» so’zini aniqlovchi, psixologlar tuzgan uch-ta tushunchani (Katta sovet entsiklopediyasi va Vester-ning amerika lug`atidan olingan) keltiramiz. Bu tushun-chalar «intelekt» tushunchasi mazmunini aniqlash uchun yordam beradi.

Intelekt — fikrlash qobiliyati, ratsional bilish va shunga o`xshash. Umumiy xolda esa fikrlash, shaxsni aqliy rivojlanishi sinonimi bo`lib xizmat qiladi.

Intelekt (aql) — o`z xulqini sozlash yo`li bilan xar qanday (ayniqsa yangi) xolatga etarli baxo berish qobiliyati.

Intelekt — turmushdagi dalillar urtasidagi o`zaro bog`liqlikni tushunish qobiliyati. Bu qobiliyat belgilan-gan maqsadga erishishga olib boruvchi xarakatlarni ishlab chiqish uchun kerak bo`ladi.

Yuqorida aniqlangan «intelekt» tushunchasidan shunday xulosa chiqarish mumkinki, ya’ni intelekt faqat insonlarga tegishli va odam aqliy qobiliyatining uziga xos ulchovidir. Psixologlar shunday maxsus usullar yaratdilarki, bu usullar yordamida tajriba orali odamning intelektual (aqliy) darajasini aniqlash mumkin bo`ldi. Natijada shu narsa aniqlandiki, intelektning individual darajasi urtasidan surilishi (ORTISHI) odamning fizik imkoniyatlari darajasi kabidir.

Agar urtacha aqliy qobiliyat 100 ball deb qabul qilinsa, u xolda uta qobiliyatli insonlarda bu kursatkich 150, 180, xattoki 200 ballga etish mumkin. Amerikalik shaxmatchi, jaxon eks-chempioni Robert Fisherning bu kursatkichi 187 ball bulgan, XIX asr yarmida yashagan angliyalik mantiqchi Djon Styuart Mill uch yoshidayoq qadimgi yunon tilida gapira olgan va uning kursatkichi 190 ballgacha borgan. Shuni qayd qilish lozimki, evolyutsiya davrida intelekt birmuncha bir tekis, inqilobiy ri- vojlanish davridan toki zamonaviy inson intelekti paydo bulgunga qadar bo`lgan davrni bosib o`tgan.

Intelektning evolyutsion rivojlanishi berilgan bosqichdan birmuncha yuqori printsipial, a’lo darajadagi tashkil toptan bosqichga o`tish bilan davom etadi. Shuning uchun jamiyatning turli rivojlanish bosqichlarida yashagan insonlarning intelektini bir-biriga solishtirib bo`lmaydi.

2.