|
I BOB. INTELLEKTUAL FAOLIYAT NATIJALARI, XIZMAT VA TIJORAT SIRI FUQAROLIK HUQUQINING PREDMETI SIFATIDA
1.1. Nomodiy ne’matlarning tarkibiy qismi sifatida intellektual faoliyat natijalari, xizmat va tijorat siri.......................................................................................8
1.2. Intellektual faoliyat natijalarining tushunchasi va turlari........................12
II. BOB. INTELLEKTUAL FAOLIYAT NATIJALARI, XIZMAT VA TIJORAT SIRINING FUQAROLIK HUQUQIY AMALIYOTIDA QO‘LLANILISHI.
2.1. Intellektual mulk obyektlarini huquqiy muhofaza qilish.........................22
2.2. Fuqarolik qonunchiligida xizmat va tijorat siri..........................................33
XULOSA..........................................................................................................36
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR..........................................................38
KIRISH
Kurs ishining dolzabligi. Zamonaviy iqtisodiyot ma'lum intellektual mulk obyektlaridan foydalanishni o‘z ichiga olgan yuqori texnologiyalardan foydalanishga tayanadi. Intellektual ijodiy faoliyat natijalari fuqarolik huquqi ob'ektlari orasida alohida o‘rin tutadi va an'anaviy ravishda huquqlarning ikkita asosiy sohasiga b o‘linadi: mualliflik huquqi va sanoat mulki.
Intellektual salohiyatni tijoratlashtirish iqtisodiyotning qayta tiklanadigan intellektual resurslardan foydalanadigan yuqori rentabellikdagi sektori uchun sharoit yaratish imkonini beradi.
Intellektual mulk obyektlaridan foydalanish korxona va tashkilotlarga yuqori iste'mol xususiyatlariga ega bo‘lgan tovarlar va xizmatlar, ishlab chiqarish va shu orqali ularning raqobatbardoshligini ta'minlash imkonini beradi.
Taqdim etilgan ishning maqsadi “intellektual mulk” tushunchasining mohiyatini ochib berishdan iborat. Buning uchun quyidagi vazifalar belgilandi:
intellektual mulk tushunchasining mazmunini aniqlash;
intellektual mulk turlarini belgilash.
Tadqiqot predmeti - intellektual mulk obyektlari. Tadqiqotning nazariy asosini intellektual mulk kontseptsiyasining paydo bo‘lishi va rivojlanishi tarixiga, intellektual mulk obyektlarini turlarga ajratishga, shuningdek, natijalar huquqlarini himoya qilishga bag ‘ishlangan mahalliy va xorijiy mualliflarning asarlari tashkil etildi.
Intellektual faoliyat jamiyat sivilizatsiyasining asosiy k o‘rsatkichlaridan biri hamma davrda fan, madaniyat va texnika taraqqiyoti bo‘lgan va shunday bo‘lib qoladi. Oxir oqibat, uning oldida turgan iqtisodiy muammolarni hal etishning muvaffaqiyati jamiyatning intellektual salohiyati va madaniy rivojlanish darajasi qanchalik muhimligiga bog ‘liq. O‘z navbatida, fan, madaniyat va texnika tegishli shart-sharoitlar, jumladan, zarur huquqiy shart-sharoitlar mavjud bo‘lgandagina jadal rivojlanishi mumkin. Ular orasida, albatta, jamiyatda vujudga kelayotgan tovar-pul munosabatlariga adekvat bo‘lgan ana shunday meyoriy qoidalarning qonunchilikda mustahkamlanishini aytish kerak.
Intellektual ijodiy faoliyat natijalari fuqarolik huquqi obyektlari orasida alohida o‘rin tutadi va an'anaviy ravishda huquqlarning ikkita asosiy sohasiga bo‘linadi: mualliflik huquqi va sanoat mulki.Sanoat mulki obyektlaridan jamiyat texnika va texnologiyani takomillashtirish, ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish uchun foydalaniladi.
Tijorat faoliyatining ko‘plab masalalari fuqarolik, ma'muriy, mehnat, mualliflik huquqi, jinoiy va boshqa qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi va ta'minlanadi. Aytish kerakki, faqat huquqiy tartibga solish va himoya qilish orqali tadbirkorlik xavfsizligini ta’minlash bilan bog ‘liq barcha muammolarni nafaqat muddatidan oldin, balki amaliyot ko‘rsatganidek, yaqin kelajakda ham amalga oshirish mumkin emas.
Bozor birinchi navbatda iqtisodiy erkinlikdir. Tadbirkordan faqat qonun va u tomonidan qo‘yilgan cheklovlargina ko‘tarilishi mumkin. Bozor sharoitida davlat tomonidan tartibga solish asosan tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish normalarini belgilash va soliq tizimiga qisqartiriladi. Qolgan hamma narsa ishlab chiqaruvchi va iste'molchi tomonidan belgilanadi, ularning irodasi va ma'lum darajada tasodifiy rivojlanadi. Iqtisodiy erkinlik qimmatga tushadi. Zero, bir tadbirkorning erkinligi bir vaqtning o‘zida uning mahsulotini sotib olish yoki olmaslik, ularga o‘z narxlarini taklif qilish, ularni ma’lum narxlarda sotish, o‘z oldi-sotdi shartlarini belgilash erkinligi mavjud bo‘lgan boshqa tadbirkorlarning erkinligi bilan birga keladi. Shu bilan birga, iqtisodiy munosabatlarga kirishishi kerak bo‘lganlar, avvalo, o‘z manfaatini ko‘zlab intilishlari, ba’zilarning manfaati boshqalarga zarar yetkazishi ham tabiiy. Bundan tashqari, tadbirkor-raqobatchi odatda o‘z raqibini bozordan siqib chiqarishga moyildir.
Yangi raqobatbardosh bozor sharoitida nafaqat jismoniy va yuridik shaxslar, ularning mulkiy mulklari, balki intellektual mulkning bir turi sifatida tadbirkorlik (tijorat) axborotlarining xavfsizligini ta'minlash bilan bog ‘liq ko‘plab muammolar paydo bo‘ladi. Tadbirkorlik ma'lumotlari oqimini har xil turdagi tajovuzlardan himoya qilish uchun ham huquqiy, ham maxsus choralar qo‘llaniladi, kerak bo‘lganda ularni kompleks qo‘llash. Kurs ishining maqsadi tijorat siri tushunchasini ochish va uni himoya qilish choralarini ishlab chiqishdan iborat.
Do'stlaringiz bilan baham: |
