MAVZU: “O’ZBEK BASTAKORLARI IJODIDA MUSIQALI DRAMA”.
MUNDARIJA:
Kirish
I-BOB: O’zbek bastakorlari ijodida musiqali drama. 1.1 O’zbek musiqali drama va komediyasi XX asrning 50- 90 – yillarida.
II-BOB: Musiqada drama yonalishlari.
2.1 O‘zbekistonda balet san’atining rivojlanish jarayoni.
2. 2. Dastlabki yaratilgan baletlar, ularning tarixiy o‘rinlari, yutuq va kamchiliklari, janr muammolari.
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Kirish.
Mavzuning dolzarbligi. Oʼzbekistonning buyuk davlatga aylanishida taʼlim-tarbiya ishlarini oqilona yoʼlga qoʼyish, yoshlarni zamonaviy ilm-fan, madaniyat, texnika yutuqlari bilan muntazam tanishtirib borish katta ahamiyat kasb etadi. Chunki kelajak taqdirini maʼnaviy jihatdan yetuk, irodasi bakuvvat, zamonaviy fikrlaydigan yuksak salohiyatga ega kadrlar hal etadi. Ilm-fan, madaniyat, maʼrifat har kanday mamlakatni yuksaklikka koʼtaradi, uning taraqqiyotini taʼminlaydi, eng muhimi ilm-maʼrifat insonni komillik sari yetaklaydi.
Taʼlim-tarbiyaga ahamiyat berish - bu kelajak haqida qaygʼurish, yurt va xalq istiqbolini oʼylash demakdir. Oʼzbek bastakorliksanʼati va madaniyati uygʼunligida koʼp asrlik tarixiy yoʼlni bosib oʼtgan. Bugungi kunda yoshlarni milliy mafkuramiz ruhida tarbiyalash hamda sanʼat va badiiy ijod orqali ularning manʼaviy dunyosini shakllantirish dolzarb vazifalardan biri hisoblanadi. Musiqiy taʼlim, tarbiya nazariyasi hamda amaliyoti butun madaniyatimiz bilan chambarchas bogʼlik. Insoniyat madaniyatining boshqa sohalarida boʼlganidek, musiqa sanʼatida ham uning taraqqiyot bosqichlarini oʼrganish, oʼzlashtirish jarayonida muhim xususiyatlar va qonuniyatlar yorqin namoyon boʼladi. Musiqaning sirli dunyosiga kirgan odam, uning mislsiz ummon ekanligini anglashi muqarrardir. Bu ummon - moziydan sadolanishi, tarix davomida zamon va makon qonuniyatlari negizida shakllanishi, an’analar kamolotida qadr topishi va qadriyatlarga aylanishi, ijodiyot degan ilohiy ne’mat asosida, jonli ravishda rivojlanib borishi bilan xarakterlanadi. Har bir davr o‘zining musiqiy an’analari bilan izohlanishining ham hikmati shundadir. Musiqaning samoviv yoki ilohiy ekanligi qadimiy manbalarda o‘z aksini topgan.
Insoniyat esa o‘z ma’naviyati darajasida o‘zining ma’naviy boyliklarini shakllantirib, davrlar osha rivojlantirib kelgan. Bu jarayonda har soha zamonlar evrilishida charxlanib, mukammallashib, yangidan-yangi ijodiy munosabatlar negizida boyib, o‘z samarasini namoyon etib kelgan. Musiqa sohasining azaliy qadriyatlardan zamonaviylik mezonlariga bo‘lgan jarayonlarni faqatgina ohanglarda muhrlangan betakror asarlardangina anglash mumkin. Buning esa ko'lami juda keng, ularni tasavvur ham qilish mushkul. Chunki, har bir xalqning o‘z ma’naviyati, ma’rifati, estetikasi bo‘lib, hayot degan jarayonda milliy hamda mahoratli omillar bilan sug'orilib kelingan. Buning negizida ikki ulkan tafakkur yo‘nalishlari, ya’ni xalq ommaviy musiqasi va tafakkurning individual ijodiy munosabatlarining mahsuli o‘rin olgan.
Musiqa san’atining azaliy an’analari Sharq xalqlari madaniyatida shakllanib rivoj topganligi hamda butun bashariyatga ijodiy ta’sir etganligi, fanda o‘z ijobatini topgan. Hayot taraqqiyoti jarayonlarida, G‘arb madaniyatining o‘ziga xos kamol topganligini esa, hozirgi zamon musiqa san’ati ko‘lamidan ilg‘ab olish mushkul etnas. Buning negizida musiqa san’ati va uning ichki unsurlarini professionallik darajada umumlashish bosqichlarini o‘tashi, bu jarayonda mutanosib tovush pardalarini uyg‘unlashtirish hamda barcha barobar qabu! qilishlari kabi mezonlar, umumbashariyat musiqa san’atining go‘zal uyg‘unlashishiga olib kelganligini e’tirof etish lozimdir. Natijada, musiqa san’ati ijodiyotida G‘arb musiqa san’atiga intilish, o‘xshatish, madaniyatiga ergashish kabi munosabatlar yuzaga keldi.
Har bir xalq o‘zining milliy musiqa san’ati bilan birgalikda, ular asoslangan g‘arbona musiqa ijodiyotini shakllantirdilar. Вuni, ilk bosqichlarini taqlidiy munosabat ekanligiga ham shubha yo‘q. Lekin zamon va makon, mafkura va siyosat, qolaversa, zamonaviy ijodiy munosabatlar yangi yo‘nalish larni vujudga kelishini ta’minlab beradi
Do'stlaringiz bilan baham: |