Тошкент Тукимачилик ва Енгил Саноат Институти “Фалсафа” фанидан



Download 0,68 Mb.
bet3/5
Sana01.06.2022
Hajmi0,68 Mb.
#625150
1   2   3   4   5
Bog'liq
BORLIQ uzim

Умар Хайём 1040-1123 ўзининг «Борлиқ ва бурчланмоў ҳақида рисола», «Борлиқ тўғрисида рисола», «Уч саволга жавоб» каби асарларида борлиқ категорияси ҳақидаги ғояларни баён этади. Умар Ҳайём фикрича, дунё моддий, йўқдан бор ва бордан йўқ бўлмайди:

  • Умар Хайём 1040-1123 ўзининг «Борлиқ ва бурчланмоў ҳақида рисола», «Борлиқ тўғрисида рисола», «Уч саволга жавоб» каби асарларида борлиқ категорияси ҳақидаги ғояларни баён этади. Умар Ҳайём фикрича, дунё моддий, йўқдан бор ва бордан йўқ бўлмайди:
  • Бизлар бўлмасак ҳам жаҳон бўлғуси,
  • Бизлардан на ному, нишон бўлғуси.
  • Аввал-ку йўқ эдик, етмовди халал,
  • Яна бўлмасак ҳам, ҳамон бўлғуси.
  • Янги даврда борлиқ қандай
  • талқин этилган?

Борлиқ ҳақидаги ғоялар XYII-XYIII асрларда фан, техника ва моддий неъматлар ишлаб чиқариш ривожланган бир даврда ўзининг янгича талқинини топади. Европа мутафаккирлари томонидан борлиқ физикавий реаллик тарзида кўрилиб, у табиат билан тенг қилиб қўйилади ва инсонга қарама-қаршилик тарзида баён этилади.

Немис классик фалсафасининг асосчиси И.Кант (1724-1804) талқинича, борлиқдаги нарса бор ва уни билиш асослари бор, бу икки нарса ҳеч қачон айнан эмас. Билиш асослари ўша нарсанинг борлигидан фарқ қилади.

  • Немис классик фалсафасининг асосчиси И.Кант (1724-1804) талқинича, борлиқдаги нарса бор ва уни билиш асослари бор, бу икки нарса ҳеч қачон айнан эмас. Билиш асослари ўша нарсанинг борлигидан фарқ қилади.
  • Немис классик фалсафасининг кейинги вакили Гегел (1770-1831) назарида «Борлиқ - таркибий», элементлар категория; унга аниқ таъриф йўқ, у тўла аниқ эмас, уни ҳис қилиш ҳам, мушоҳада этиш мумкин эмас. Борлиқ ўзининг дастлабки аҳамияти бўйича ҳали ривожланмаган тафаккурнинг бошланғич акти, яъни ҳеч нима. Лекин Гегел «ҳеч нима» деган маънога қарама-қарши қилиб «борлиқни қўяди». Бошқача қилиб айтганда «ҳеч нима» борлиқнинг инкор моменти, яъни борлиқ «ҳеч ниманинг» мусбат, ижобий моменти, дақиқасидир

Download 0,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish