Orqa miya nerv signallarini harakatlantiruvchi poʻstloqdan tanaga va sezuvchi neyronlarning afferent tolalaridan sezuvchi poʻstloqqa oʻtkazish vazifasini bajaradi. U shuningdek koʻplab reflekslarni mustaqil boshqara oluvchi reflex yoylari saqlaydi
Yangi tug`ilgan bolada orqa miya og`irligi 3.2 gr uzunligi 14 sm bo`ladi. 6 oylikda uning og`irligi ikki marta 1 yoshga to`lganda uch marta ortadi. Bola 7 yoshligida orqa miya og`irligi 19 gr ga yetadi 10 yoshli bolaning orqa miyasining uzunligi yangi tug`ilgan bolanikidan ikki baravar uzun bo`ladi. Bolalarning orqa miyasini tuzilishi u ikki yoshga to`lganda kattalarnikidan deyarli farq qilmaydi.
Yangi tug`ilgan bolada orqa miya og`irligi 3.2 gr uzunligi 14 sm bo`ladi. 6 oylikda uning og`irligi ikki marta 1 yoshga to`lganda uch marta ortadi. Bola 7 yoshligida orqa miya og`irligi 19 gr ga yetadi 10 yoshli bolaning orqa miyasining uzunligi yangi tug`ilgan bolanikidan ikki baravar uzun bo`ladi. Bolalarning orqa miyasini tuzilishi u ikki yoshga to`lganda kattalarnikidan deyarli farq qilmaydi.
Orqa miya punksiyalarini amalga oshirganda, yangi tug`ilgan bolada orqa miyaning paski qismi 3 bel umurtqasi baravarligida, 4 yoshida kattalarniki kabi 1-2 bel umrtqalarri oralig`idan qilish kerak.
Orqa miyada ikkita kengayma mavjud: Boʻyin kengaymasi – qoʻlni innervatsiya qiluvchi yelka chigali nervlariga toʻgʻri keladi. U tahminan C4 dan T1 gacha boʻlgan orqa miya segmentlarini oʻz ichiga oladi. Kengaymaning umurtqa pogʻonasidagi oʻrni ham deyarli bir xil (C4 dan T1 gacha). Bel kengaymasi – oyoqlarni innervatsiya qiluvchi bel-dumgʻaza chigaliga toʻgʻri keladi. U L2 dan S3 gacha orqa miya segmentlaridan iborat va T9 dan T12 gacha umurtqa sohalarida joylashadi.
Orqa miyaning ko`ndalang kesimi
Orqa miyaning ko`ndalang kesimi
Koʻndalang kesimda, orqa miyaning periferik qismi sezuvchi va harakatlantiruvchi aksonlardan iborat neyronal oq modda traktlarini saqlaydi. Bu periferik sohadan ichkarida kulrang modda joylashgan va unga kapalak shaklini beruvchi uchta kulrang ustunlar boʻylab joylashgan nerv hujayralari tanalaridan iborat. Bu markaziy soha toʻrtinchi qorinchaning davomi boʻlgan markaziy kanalni oʻrab turadi va unda miya suyuqligi boʻladi
Orqa miya pardalari
Orqa miya (va miya) kanalni oʻrab turuvchi miya pardalari (lot. meninges) deb ataluvchi uch qavat toʻqima yoki membranalar tomonidan himoya qilinadi. Qattiq parda eng tashqi qavat va qattiq himoya qoplamini hosil qiladi. Qattiq parda va atrofdagi umurtqa suyaklari orasidagi boʻshliq epidural boʻshliq deb ataladi. Epidural boʻshliq yogʻ toʻqimasi bilan toʻlgan va u oʻzida qon tomirlar tizimini saqlaydi. Toʻrsimon parda, oʻrta himoya qavati, ochiq, oʻrgimchak toʻri kabi koʻrinishi tufayli shunday nomlangan. Toʻrsimon va ostida yotuvchi yumshoq parda orasidagi boʻshliq subaraxnoid boʻshliq deb ataladi. Subaraxnoid boʻshliqda miya suyuqligi boʻladi, uni lyumbal punksiya muolajasi orqali tekshirish mumkin. Nafis yumshoq parda, eng ichki himoya qatlamidir va orqa miya yuzasi bilan zich bogʻlangan
Orqa miya suyuqligi
Miya yoki orqa miya suyuqligi miya tomi yon qorinchalarda sintezlanadi u yerdan 3 va 4 qorinchalar orqali orqa miya kanaligi doimiy ravishda kelib almashinib turadi uning hayotiy siklining yakunlash uchun nihoyat araxnoid araxnoid donachali orqali qayta so`riladi, ular qattiq pardada joylashgan tomirlar bilan bog`lanadi u yerdan suyuqlik qon oqimiga yetib keladi
Orqa miya suyuqligi vazifalari 1. Xavfsizlik. Bu zarba, bosim o'zgarishlar, siqilish va mexanik tabiatning boshqa salbiy ta'siridan orqa miya va miya himoya suv yostiq hosil qiladi. 2. Serebrospinal suyuqlik - miya massasi hujayra o'sishi uchun zarur bo'lgan kuch manbai hisoblanadi. Va hatto postnatal davrda , bu suyuqlik almashinuvidagi muhim rol o'ynaydi
Orqa miya suyuqligi vazifalari 1. Xavfsizlik. Bu zarba, bosim o'zgarishlar, siqilish va mexanik tabiatning boshqa salbiy ta'siridan orqa miya va miya himoya suv yostiq hosil qiladi. 2. Serebrospinal suyuqlik - miya massasi hujayra o'sishi uchun zarur bo'lgan kuch manbai hisoblanadi. Va hatto postnatal davrda , bu suyuqlik almashinuvidagi muhim rol o'ynaydi
3. Sozlash , osmotik bosimini miya to'qimalarida doimiy qiymatini saqlab
Orqa miya suyuqligining tarkibi qon plazmasiga juda o`xshaydi asosiy farqlari oqsillarning nisbatan pasligi va tarkibidagi elektrolitlarni turida
Orqa miya suyuqligining tarkibi qon plazmasiga juda o`xshaydi asosiy farqlari oqsillarning nisbatan pasligi va tarkibidagi elektrolitlarni turida
Orqa miya suyuqligida asab tizimi uchun katta ahamiyatga ega bo`lgan moddalar mavjud, masalan vitaminlar (asosan B guruh) elektrolitlar, leykotsitlar, aminokislotalar, va nuklein kislatalar
Miya faolyatini tekshirish uchun orqa miya suyuqigidan punksiya qilish orqali ozroq olinib tekshiriladi asosan rangsiz bo`lgan bu modda turli kasalikklarda uning rangi va tarkibi o`zgaradi
Miya faolyatini tekshirish uchun orqa miya suyuqigidan punksiya qilish orqali ozroq olinib tekshiriladi asosan rangsiz bo`lgan bu modda turli kasalikklarda uning rangi va tarkibi o`zgaradi
