Toshkent tibbiyot akademiyasi tibbiy pedagogika fakulteti

Ta’lim qonunlari. Ta’lim qonunlari to‘g‘risida gap borganda, Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligiga kiruvchi mamlakatlarda goho ta’lim tamoillarining, goho ta’lim qoidalarining qonun deb yuritilishi kuzatiladi. Shuning uchun, qonun deb aniq aytilgan amerikalik Torndayk maktabi bo‘yicha quydagi qonunlarni qayd qilish bilan cheklanamiz.

O‘zaro bog‘liqlik qonuni - ta’lim-tarbiya jarayonida ikkita ruhiy harakatning o‘zaro bog‘liqlikdagi rivojlanish qonuni. Bu qonun bo‘yicha ta’lim-tarbiya jarayoni ta’lim beruvchi va ta’lim oluvchi ruhining bir yo‘nalishidagi harakatini taqazo etadi. Bu qonunga binoan, agar ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil qiluvchi ikki shaxsdan birining ruh harakati ikkinchisiniki bilan mos tushmasa, ta’lim-tarbiya jarayoni sodir bo‘lmaydi. Tayziq yo‘li bilan bilim berish jarayoni sodir bo‘lishi mumkin, ammo haqiqiy ta’lim-tarbiya jarayoni amalga oshmaydi. Bu binoan darsni tashkil qilish va uni amalga oshirish uchun pedagog sinfda yoki auditoriyada bar hildagi ruhiy holatni, ya’ni bilim berish va bilim olish holatini shakllantirish kerak.

Mashq qonuni – bu qonun bo‘yiqa, egallangan bilimni ko‘nikma, so‘ng malakaga aylantirish uchun, mashq qanchalik tez bo‘lsa, qaytar reaksiya ham shunchalik tez bo‘lib, bilim o‘zlashtirilishi ham tez o‘tadi, bu bilimning xotirada uzoq muddatga saqlanishi ham ta’minlanadi. Bu qonun bo‘yicha, har kim o‘zining qabul qilish tezligi qobiliyatiga binoan bilim egallasa ham, uni ko‘nikma va malakaga aylantirishda, mashqni iloji boricha tez amalga oshirish taqazo etiladi.