Toshkent tibbiyot akademiyasi termiz filiali

DAMLAMA va QAYNATMALAR (Infuza et Decocta)
Damlama bosh kelishik birlik sonda - Infusum, qaratqich kelishik birlik sonda – Infusi, qisq. – Inf.
Qaynatma bosh kelishik birlik sonda - Decoctum, qaratqich kelishik birlik sonda – Decocti, qisq. – Dec.
Damlama va qaynatmalar o’simlik xomashyosining qaynoq (100°C) suv bilan olingan ajratmalaridir. Ular ichish uchun hamda sirtga qo’llashga mo’ljallangan.
Damlamalar – dozalarga bo’linmagan suyuq, magistral dori shakli ko’pincha o’simliklarning nozik qismlaridan: bargi (folium), guli – (flos), o’tidan – (herba) tayyorlanadi. Maydalangan dorivor xomashyo oldindan isitilgan infundirkaga solinib, ustiga qaynoq suv quyiladi va qaynoq suv hammomida 15 daqiqa ushlanadi. So’ngra xona haroratida sovutilgach filtrlanadi va distillangan suv bilan kerakli hajmga yetkaziladi.
Qaynatmalar odatda o’simliklarning dag’al qismlaridan: po’stlog’i (cortex), ildizi (radix), ildizpoyasidan (rhizoma) damlama tayyorlashga o’xshash bajariladi, ammo farqi shundaki, qaynab turgan suv hammomida 30 daqiqa mobaynida aralashtirib turgan holda ushlanadi, so’ngra issiq holda filtrlanadi va distillangan suv bilan kerakli hajmga yetkaziladi. Istisno tariqasida, yuqori haroratda parchalanadigan, masalan efir saqlovchi o’simliklarning dag’al qismlaridan damlama tayyorlanadi.
Damlama va qaynatmalarni tayyorlash;

Dori shakli	O’simlik qismlari	Ajratuvchi eritma	Isitish vaqti	Sovutish vaqti	Qaysi holatda filtrlanadi
Damlama	Bargi, o’t qismi, gul yaproqlari	Distillangan suv	15 daq.	45 daq.	Sovuq holda
Qaynatma	Po’stlog’i, ildizi, ildizpoyasi	Distillangan suv	30 daq.	10 daq.	Issiq holda