Toshkent tibbiyot akademiyasi "tasdiqlayman"

III Ovqat xazm tizimi 

 

Ovqat xazm tizimi  faoliyatiga oid shikoyatlari 

Ko’rik natijalari: 

Og`izni va og`iz atrofini ko’rik natijasi: 

1.  Lablarning  xolati:    meyorda  -pushti  rangda,  quruq,  po’st  tashlagan,  yorilgan,  oqargan, 

ko’kargan, yaralar yoki puffakchalar mavjudligi, uchuqlar borligi. 

2.  Tilini  ko’rish:  kattaligi,  rangi,  namligi,  so’rg’ich  qatlamining  xolati      va  ifodalanganligi, 

yaralar yoki til o’yilganligi borligi, tilni yorilganligi.(“geografik til”) 

 

---

 

21 

3. Tishlari: tish formulasi o’zgarganligi, 

 

 

 

 

 

Tishlarning 

milkdagi 

xarakatchanligi, karioz o`zgarishlar va x. k. 

 

4. Milklar: rangi, yaralari, nekrozlar, qon talashlar, yiringlaganligi, og`riq borligi. 

5. Yumshoq va qattiq tanglay xolati: rangi, yaralar, gemorragiya va   x . k . 

6.  Xalqum  bo`g`ilishi,  bodomcha  bezlar  xolati,  ularning  kattaligi,      rangi,  konsistentsiyasi, 

lakunalar xolati. 

 

Qorinni ko’rish natijalari  

1. Qorinni ko’zdan kechirish (turgan va  yotgan xolatda ) natijalari: 

a) Qorinni konfiguratsiyasi: meyordagi konfiguratsiya, qorinni kattalashganligi, ichga tortilgan 

qorin,  qorinning  simmetrikligi,  qorinning  o’ziga  xos  shakllari  (”qurbaqa  qorin”),  qorin  devori  qon 

tomirlari xolati; 

b) Qorin o`rta chizig`ini xolati, rangi; 

 v) Qorin devoridagi ko`rinma peristaltika mavjudligi; 

 g) Nafas olish xarakatida qorin devorining ishtiroki. 

 d)  Qorin  devoridagi  kengaygan  teri  osti  venalarning  mavjudligi,  operatsiyadan  so`ngi 

chandiqlar;  

 e) Qorin devori perkussiya ma’lumotlari, qorin sukksiyasasi, erkin suyuqlikni mavjudligi (assit)    

2. Qorin devorini soxalari bo’icha qadamma-qadam yuzaki paypaslash ma’lumotlari ; 

  a) Qorin devorining ximoya taranglik mavjudligi, qorin devorining ximoya taranglik darajasi, 

qorin  devorining  ximoya  tarangligini  muayan  joyga  tegishliligi,  qorin  churrasi  mavjudligi,  churra 

to’grisida ma’lumot; 

  b) Kindik xolati, kindik churrasi mavjudligi; 

 v).  Qorin  pardasi  ta’sirlanganlik  belgilari  mavjudligi,  peritonial  simptomlar  (Shetkin, 

Blyumberg, Mendel). 

4.  Qorin  devorini  soxalari  bo’icha  qadamma-qadam  Obraztsov-  Strajesko  usulida  chuqur 

palpatsiya  va  auskultatsiyasi.  Ichakning  auskultatsiyasi:  peristaltika  shovqinini    eshitish,    jigar  soxani 

aucksultatsiyasi. 

 

 

tish formulasi meyorda  = 8 7 6 5 4 3 2 1  1 2 3 4 5 6 7 8 

                              8 7 6 5 4 3 2 1  1 2 3 4  5 6 7 

8

  

 

---

 

22 

 

 a) Sigmasimon ichakning chuqur parpatsiyasi natijalari; 

 b) Ko’r ichakning chuqur parpatsiyasi natijalari; 

v) Yonbosh ichakning chuqur parpatsiyasi natijalari; 

g) Chambar ichakning ko’tariluvchi qismi chuqur parpatsiyasi natijalari; 

j) Chambar ichakning ko’ndalang qismi chuqur parpatsiyasi natijalari; 

d) Chambar ichakning tushuvchi qismi chuqur parpatsiyasi natijalari; 

e) Me’da katta va kichik egriliklari chuqur parpatsiyasi natijalari;    auskulta-affriktsiya usulida 

me’da quyi chegarasini aniqlash; 

6. Me’da osti bezini paypaslash natijasi; 

7.  Jigar  soxani  ko’zdan  kechirish  va  qadamma-qadam  chuqur  parpatsiyasi  natijalari:  o’ng 

qovurg’a osti- jigar soxani ko`rinma kattalashgani; jigarni paypaslash-qirrasining xisusiyati va yuzasi, 

og’riqligi. 

8.  Kurlov  bo`yicha  jigar  o`lchamllari.  Topografik  chiziqlar  bo’yicha  qadamma  qadam 

bajarilishi- uchta chiziq bo’yicha o’lchami- santimetrda keltiriladi.  

9.  O`t  pufagini  xususiyatlari:  o`t  pufagini  palpatsiya  usulida  tekshirish  mumkinligi, 

konsistentsiyasi, og’riqligi. 

10. To’gri ichak distal qismi funktsiyasiga oid shikoyatlar: axlatda qon  yoki shiliq mavjudligi, 

defekasiyasi  aktida  og`riqlar-  tenezma  mavjudligi,  to`g`ri  ichakni  distal  qismini  tashqariga  chiqishi 

mavjudligi, bavosil tugunchalari borligi va ularni xususiyatlari. 

                                                                IV Siydik ajratish tizimi 

Siydik ajratish tizimi faoliyatiga oid shikoyatlari 

Ko’rik natijalari: 

1.  Bel  buyrak  soxani  ko’zdan  kechirish:  bel  buyrak  soxani  konturlarining  tekislanganligi,  shu 

soxada shish mavjudligi, teri giperemiyasi. 

2. Palpatsiyada bel buyrak soxada og’riq mavjudligi; 

3. Buyrakni palpatsiyada qo’lga sezilishi (uning xususiyatlari), siljishi (yotganda va turganda)  

4. Pasternatskiy simptomini o’ng va chap tomondagi natijasi. Buyrakning og`riq nuqtalari. 

5. Siydik qopini perkussiya va paypaslash ma’lumotlari. 

6. Sutkalik siydikni miqdori, rangi, qo’shilmalari. 

7. Shishlar-joylashgan joyi, paydo bo’lish vaqti.