|
Toshkent tibbiyot akademiyasi Menejment fakulteti 202-guruh talabasi MUHAMADJONOV AZIZJONning O’KTXIFTE fanidan MUSTAQIL ISHI
Fan o’qituvchisi:
Mavzu:IMMOBILIZATSIYA REJA: - Immobilizatsiya nima ?
- Transport immobilizatsiyasi
IMMOBILIZATSIYA - Immobilizatsiya (lot. immobilisis — qimirlamaydigan, harakatsiz) — gavdaning shikastlangan yoki kasal qismini (odatda, qoʻl-oyoq va umurtqa pogʻonasini) qimirlamaydigan qilib qoʻyish. Suyak singanda, chiqqanda, tayanch-harakat aʼzolarining yalligʻlanish kasalliklarida (osteomiyelit, sil va b.), suyak va yumshoq toʻqimaning turli jaroxatlarida, shuningdek, operatsiyadan keyin gavdaning tegishli joylarini maʼlum vaziyatda ushlab turish uchun qoʻllaniladi.
Shikastlanganda ogʻriqni kamaytirish, travmatik shok va infeksiya tushishining oldini olishda, bemorning tezda sogʻayib ketishida ahamiyati katta. Vaqtincha (transport) va doimiy (davolash) qilinadi. Vaqtincha suyak singanda va ogʻir shikastlanishlarda birinchi yordam koʻrsatishning eng muhim vositasidir. Vaqtincha uchun maxsus shinalar (Detiriks, Kramer, Bogdanov va h.k.), shuningdek, qoʻl ostida bor boʻlgan faner, taxta va b. materiallar (mas, taxtakach) dan foydalaniladi. - Shikastlanganda ogʻriqni kamaytirish, travmatik shok va infeksiya tushishining oldini olishda, bemorning tezda sogʻayib ketishida ahamiyati katta. Vaqtincha (transport) va doimiy (davolash) qilinadi. Vaqtincha suyak singanda va ogʻir shikastlanishlarda birinchi yordam koʻrsatishning eng muhim vositasidir. Vaqtincha uchun maxsus shinalar (Detiriks, Kramer, Bogdanov va h.k.), shuningdek, qoʻl ostida bor boʻlgan faner, taxta va b. materiallar (mas, taxtakach) dan foydalaniladi.
Shinalash — vaqtincha IMMOBILIZATSIYANING ning asosiy turi hisoblanadi. Bemor kasalxonaga keltirilgandan soʻng vaqtincha doimiy bilan almashtiriladi (qarang Suyak si-nishi, Suyak chiqishi). Gips bogʻlov, tortib qoʻyish, ortopedik moslama, korset yordamida qilinadi. Singan suyak boʻlaklarini jarroxlik yoʻli bilan biriktirib qoʻyish uchun maxsus vint, plastinka qoʻllaniladi. - Shinalash — vaqtincha IMMOBILIZATSIYANING ning asosiy turi hisoblanadi. Bemor kasalxonaga keltirilgandan soʻng vaqtincha doimiy bilan almashtiriladi (qarang Suyak si-nishi, Suyak chiqishi). Gips bogʻlov, tortib qoʻyish, ortopedik moslama, korset yordamida qilinadi. Singan suyak boʻlaklarini jarroxlik yoʻli bilan biriktirib qoʻyish uchun maxsus vint, plastinka qoʻllaniladi.
- Transport immobilizatsiyasi – shikastlanganlarni statsionarga evakuatsiya qilish vaqtidagi immobilizatsiyasi.Shikastlanganlarni statsionarga yotqizilgach, vaqtinchalik bo’lgan transport immobilizatsiyasini davolash yoki doimiy immobilizatsiya bilan almashtiriladi.
Transport immobilizatsiyasi shikastlanish ro’y bergan joyda qilinadi. Suyaklari singan shikastlanganlarni immobilizatsiyasiz ko’tarish yoki ko’chirish mumkin emas, chunki bunday holat singan suyak bo’laklarini siljib, nerv va yirik qon tomirlarni zararlanish, infektsiyani tez tarqalishiga olib keladi. - Transport immobilizatsiyasi shikastlanish ro’y bergan joyda qilinadi. Suyaklari singan shikastlanganlarni immobilizatsiyasiz ko’tarish yoki ko’chirish mumkin emas, chunki bunday holat singan suyak bo’laklarini siljib, nerv va yirik qon tomirlarni zararlanish, infektsiyani tez tarqalishiga olib keladi.
- Transport immobilizatsiyasi uchun maxsus standart taxtakachlar ishlatiladi. Standart transport taxtakachlari mahkamlovchi va cho’zish bilan mahkamlovchi taxtakachlarga bo’linadi. Mahkamlovchi taxtakachlar ko’proq ishlatiladi.Bularga fanerli, kartonli, simli narvonsimon taxtakachlar kiradi. Cho’zish bilan mahkamlovchilarga Diterixs taxtakachi kiradi.
Fanerli taxtakachlar yupqa fanerdan tayyorlanib, qo’l va oyoqlarni immobilizatsiya qilish uchun ishlatiladi. Simli narvonsimon Kramer taxtakachlari ikkita o’lchamda chiqariladi- 110x10sm va 60x10sm. Ular narvonga o’xshash, yengil va mustahkam, turli shaklga keltirish mumkin. Uni birinchi tibbiy yordam ko’rsatishda keng ko’lamda qo’llansa bo’ladi. Diterixs taxtakachi rus xirurgi M.M.Diterixs tomonidan yaratilgan. U son suyagi va chanoq-son bo’g’imi singanda immobilizatsiya qilish uchun ishlatiladi. Standart taxtakachlar bo’lmaganda qo’l ostidagi materiallardan taxtakach sifatida foydalanish mumkin. Ba’zan autoimmobilizatsiya ham qilish mumkin: qo’lni tanaga, singan oyoqni sog’ oyoqqa bog’lab qo’yish mumkin. - Fanerli taxtakachlar yupqa fanerdan tayyorlanib, qo’l va oyoqlarni immobilizatsiya qilish uchun ishlatiladi. Simli narvonsimon Kramer taxtakachlari ikkita o’lchamda chiqariladi- 110x10sm va 60x10sm. Ular narvonga o’xshash, yengil va mustahkam, turli shaklga keltirish mumkin. Uni birinchi tibbiy yordam ko’rsatishda keng ko’lamda qo’llansa bo’ladi. Diterixs taxtakachi rus xirurgi M.M.Diterixs tomonidan yaratilgan. U son suyagi va chanoq-son bo’g’imi singanda immobilizatsiya qilish uchun ishlatiladi. Standart taxtakachlar bo’lmaganda qo’l ostidagi materiallardan taxtakach sifatida foydalanish mumkin. Ba’zan autoimmobilizatsiya ham qilish mumkin: qo’lni tanaga, singan oyoqni sog’ oyoqqa bog’lab qo’yish mumkin.
- Elka suyagining o’rta qismi singanda simli narvonsimon taxtakach yordamida immobilizatsiya qilinadi. Taxtakachni paxta bilan qoplab olinadi, bunda taxtakach elka va tirsak bo’g’imiga mahkamlanadi. Avval elka va bilak o’lchab olinadi va to’g’ri burchak ostida buklanadi, ikkinchi tomoni orqada buklanadi. Qo’ltiqqa yostiqcha qo’yilib, mahkamlanadi. Singan qo’lni buklangan taxtakachga joylashtirilib, mahkamlanadi, taxtakachni esa tanaga bintlab qo’yiladi.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT !!!
Do'stlaringiz bilan baham: |
