Toshkent Tibbiyot Akademiyasi Mavzu: Bemorlarning ruxiy xolati. Og`ir va o`layotgan bemorlar bilan muloqotning o`ziga xosligi

Anafilaktik shok-moddalarga,jumladan,organizmga mos kelmaydiga dorilarga nisbatan boladigan allergic reaksiyalarni eng og`ir ko`rinishlaridan.Penitsillin,Streptomitssin,mahaliy og`riqni qoldiruvchi vositalar,qoqsholga qarshi va boshqalarga zardoblar hamda vaksinalar ham anafilaktik shokga sabab boladi.Shok belgilari-kongil aynishi,qusish,qon bosimining to`satdan pasayib ketishi,nafasning tez va yuzaki bo`lishi,bazan hushdan ketish va b.Ko`pincha teriga toshma (eshakyem)toshadi,goho dori yuborigan joyda shish paydo bo`ladi.Bazida tovush boylamlari shishib,bemor bo`g`lib qolishi mumkin.Bemorni shok paydo bolganda yonbosh bilan yotqizib,oyoqlarini bir oz ko`tarib qo`yish (bu nafas yollaridan havo o`tishini taminlaydi)lozim bo`lsa suniy nafas oldirish kerak.

Kardiogen shok-miokard infarktining eng og`ir asoratlaridan biri,yurak sohasida qattiq og`riq paydo bo`lganda kuzatiladi.Kardiogen shokda bemor haddan tashqari darmonsizlanadi,rangi oqarib,labi ko`karadi,qo`l oyog`I muzlaydi,yopishqoq sovuq ter chiqadi va kopincha hushdan ketadi.Bunday vaziyatda yotqizib qo`yish va orom berish lozim.

• Kardiogen shok-miokard infarktining eng og`ir asoratlaridan biri,yurak sohasida qattiq og`riq paydo bo`lganda kuzatiladi.Kardiogen shokda bemor haddan tashqari darmonsizlanadi,rangi oqarib,labi ko`karadi,qo`l oyog`I muzlaydi,yopishqoq sovuq ter chiqadi va kopincha hushdan ketadi.Bunday vaziyatda yotqizib qo`yish va orom berish lozim.
• Emotsional shok-kuchli hayojonlanish,asab va ruhiy zo`riqishlarda kuzatiladi.Bazi bemorlar yomon eshitadigan,bangi qiyofasini eslatadi.Qarindosh urug`lari va tanish insonlariga uning hayolida boshqa maqsadli insonlarni eslatadi.ularga insonlar bilan gaplashtirmaslik va yaxshi muomalada bo`lishi kerak.

Shifokor bemor bilan muloqotning avvalidayoq uning saviyasiga mos ravishda suhbatlashishi muhim. Bemor hunarmand bo'lsa, shunga mos maqomda, akademik bo'lsa, albatta, uning yuqori saviyasiga yarasha muomala qila olishi asosiy talablardandir. Shifokor beixtiyor bu holatning aksini qilsa, u holda o'zining tuzatib bo'lmas xato qilganini bir umr afsus bilan eslab yurishiga to'g'ri keladi. Shifokor bemorni o'rab turgan atrof-muhitga katta e'tibor bermog'i lozim. Uning botiniy va zohiriy ko'rinishi bemor bilan kechadigan muloqotiga bevosita ta'sir o'tkazishi mumkin. Xususan, bemor yotgan xona shinam, ozoda, havosi toza bo'lishi, albatta, uning ruhiyatiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi. Bu - botiniy ta'sirdir. Zohiriy ta'sir esa bemor atrofida kechadigan ijtimoiy hayot: boshqa bemorlarning, kichik tibbiy xodimlarning yoki buyuruvchilarning salbiy xatti-harakatida ko'rinadi. Bu ta'sirga, atrofdagi shovqin-suronlar, qo'shni bemorlarning muloqoti, hatto, shifokorning yoqimli bo'Iib tuyulgan tovushi, mimikasi5, jestlari6 ham kiradi.