Тошкент Тиббиёт Академияси

Ёруғлик тизими
Хонада ёриткичлар жойлашишига қараб умумий ва комбинациялашган ёритилганликка ажратилади. Комбинациялашган ёритилганлик узи умумий ва маҳалийга бўлинади. Маҳалий ёритилганлик бу – ҳар бир иш жойи маҳалий ёриткичлар ёрдамида ёритилишига айтилади. Умумий ёритилганлик – бунда ёруғликни хонада тарқалишига айтилади. Бу ёритилганлик локал ёки бир хилда тарқалган бўлиши мумкин. Бир хилда тарқалган ритилган – бир хил типдаги иш бажарганда, иш жойлари зич жойлашганга,ёруғлик йўналишига каттий талаблар қўйилганда тавсия этилади. Локал ёритилганлик хонанинг ҳар хил қисмларида ҳар хил иш бажарилганда, катта мосламалар қўйилганда, бир хил йўналишдаги ёритилганлик ҳосил қилиш талаб этилганда тавсия этилади. Комбинациялашган ёритилганлик, умумийдан ташқари, иш жойларида маҳаллий ёриткичлар ўрнатилганда тавсия этилади. Иш жойларига битта маҳаллий ёртилганликни урнатиш тавсия этилмайди, чунки бунда нотёкис ёритилганлик ҳосил бўлади. Гигиеник нуктаи назардан битта умумий ёритилганлик урнатиш тавсия этилади, чунки:

• 
  Бир хил ёритилганлик ҳосил қилади;
  
• 
  Кўп маблағ талаб этади;
  
• 
  Кўп ва мукаммал иш бажарилади;
  
• 
  Кузга катта куч сарфлаб, иш бажарилади;
  
• 
  Жуда катта ёритилганлик талаб этилганда қўлланилади.
  

Бундан ташқари кўпол кўриш ишлари бажарилагнда иш жойлари тайин бўлмаган ишларда тавсия этилади. Комбинациялашган ёритилганликда бундай камчиликлар кузатилмайди. Комбинациялашган ёритилганлик 1-5 разрядли иш турларида, рельеф чукўрликларни ажратиш мақсадида ҳар хил йўналишдаги ёруғлик оқими талаб этилганда қўлланилади. Умумий ёритилганлик ёруғлик 200 лк дан кам бўлмаган жойларда тавсия этилади.
ишлаб чиқаришда аралаш ёритилганлик, яъни табиий ва суньий манбаи биргаликда қўлланилади. Аралаш ёритилганлик қўлланилиши:

• 
  1-3 разрядли иш бажарилганда;
  
• 
  ТЁК ни меъёри аҳамиятга эга бўлмаган ишлаб чиқариш корхоналарида. Бундай шароитда сунъий ёруғлик манбаини ёруғлик оқими иш жойларида табиий ёритилганликни ёруғлик оқими билан тукнаш келиши керак эмас.