Тошкент Тиббиёт Академияси

Сақланиши
Корхона хом-ашё, материал ва тайёр маҳсулотни сақлаш учун етарли хажмдаги омборхона билан таъминланиши керак. Механизациялаш ва ишчилар ҳавфсизлигини таъминлаш мақсадида омборхоналар кўтариш транспорт мосламалари билан таъминланган бўлишлари керак. Омборхона йўлақлари ҳавфсиз, йўлақлар, стелажлар, секциялар ораси яхши ёритилган бўлиши керак. Вентиляцияси йўқ омборхоналарга автотранспортни кириши тақиқланади. Кўмир, қон, тош, шағал сақланадиган очиқ омборхоналар мосламалари бўлиши керак.
Порошоксимон материаллар ёпиқ ишлаб чиқариш корхоналарида, шамолдан ҳимояланган ва махсус мосламаларда (бункер, силос ва бошқалар), герметик механизациялашган, чиқаётган ҳаво атмосферага туширилишдан олдин тозаланиб кейин тушадиган жойларда сақланади.
Ишлаб чиқаришдан чиқадиганчиқиндилар махсус ажратилган омборхона хоналарида ёки майдончаларда, ҳавони, сувни, тупроқни ифлослантирмайдиган жойларда сақланади. Уларни солиш ва тушириш механизациялашган. Омборхонада сақланадиган тайёр маҳсулотлар корхона территориясида тўқилиши, сочилиши, оқиб ётиши таъқиқланади.
Тараларни кукунсимон материаллар билан тўлдириш механик усули ёрдамидаолиб борилади. Бунда тарадаги ҳаво тозаланиб, сўрилиб чиқиб кетади.
Кукунсимон тўқиладиган материаллар қоп, бочка ва бошқа майда таралардан солишда растарочка машиналардан ёки солишда растарочка машиналардан ёки вакуумпневматик мосламалардан фойдаланилади.
Омборхонадан ишлаб чиқариш хоналарига хом ашёни транспортировка қилишда чанг, кимёвий модда, шовқин чиқиши, шу билан бир қаторда ишчиларни ҳавфсизлиги агрессив суюқликлардан ҳимоя қилиниши керак. Механизация усули ёрдамида омборхонадан тармоқлари ёки сигнализация орқали хабар берилиши керак.
Чанг ҳосил қилувчи ва чанг ажралиб чиқувчи ишлаб
чиқариш жараёни ва ишлаб чиқариш мосламалари
Ишлаб чиқариш жараёнида чанг ҳосил қилувчи хом ашё ва материаллар, иш жараёнида сув билан намланиши, парланиши, грануляцияланиши, брикетланиши керак. Чанг ҳосил қилувчи машина, аппарат ва бошқа мосламалар, ёпиқ ҳолда бўлиб, зич жойлашган ва аспирацион мосламалар билан шунда ўралган бўлишлари керак-ки ажралиб чиқаётган чангни ишлаб чиқариш хона ҳавосига туширмасликлари керак.
Ҳавфлилиги бўйича 1 ва 2 синфга кирувчи моддалар иш жараёни ва операцияларни бажариш вақтида (қуритиш, майдалаш, преслаш, дозалаш, фасовка қилиш ва бошқа жараёнларда) кетма-кет жойлашган узлуксиз линияларда бажарилиши ва мосламалар катта герметикка эга бўлан бўлиши керак.
Материал ва маҳсулотларни қайта ишлаш дастгоҳлари ишлаши жараёнида чанг ҳосил бўлади. Шунинг учун бу дастгоҳлар чангдан тўсувчи зона ёки ёруғлик нуридан ҳимояловчи шиток ва ҳар томонлама атсослар билан ўралган бўлиши керак.
Материалларни майдалашда ишлаб чиқариш чиқиндиларини йўқотишда ва бошқа ишларни бажаришда чанг ҳосил бўлади. Шунинг учун бундай холатларда чангни чўктирувчи усулдан сувли усулдан (намлаш, сув билан ҳўллаш, гидрозолоушлагичлардан) фойдаланилади.
Иш жойлари дастгоҳ ва мосламалар чанг ҳосил қилувчи манба ҳисобланиб, аспирация систеъмаси билан ўрнатилган бўлиб, атмосфера ҳавосига чиқаётган ҳаво руҳсат этилган меъёр даражасида тозаланиб, сўнг чиқарилади.
Чанг ҳосил бўлувчи ва чанг чиқарувчи аппаратлар: печ қуритгич, генераторлар ҳар томонлама ўралган бўлиб, отсослар ўрнатилган бўлади. Ҳосил бўлган қолдиқлар қулай ва ҳавфсиз ҳолда олиб кетилиши керак. Иш жойларини чангдан тозалаш ишлари механизациялашган усулда, сувли усулда ёки пневматик усулда (стационар ёки чанг юткич мосламалари) ёрдамида олиб борилади.