Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

Ma‟ruza  №  23.  Vegetativ  nerv  tizimining  funksional  anatomiyasi.  Sezgi 

a‟zolarining funksional anatomiyasi. . - 2 soat. 

Vegetativ nervlarning tuzilishi va vazifasidagi umumiylik. Vegetativ nerv sistemasini 

simpatik  va  parasimpatik  bo‗limlarga  bo‗linishi.  Vegetativ  nerv  sistemasining  orqa 

miya  va  bosh  miyadagi  o‗zaklari.  Vegetativ  nerv  tolalarining  hosil  bo‗lishi, 

yo‗nalishi,  innervatsiya  etish  sohalari.  Tugungacha  va  tugundan  keyingi  tolalar. 

Vegetativ  nerv  tizimining  simpatik  qismi.  Orqa  miya  sohasidagi  o‗zaklar.  Simpatik 

nerv  tugunlari,  tugunlararo  tolachalar.  Bo‗yin,  Ko‗krak,  dumg‗aza  simpatik  nerv 

tugunlaridan  ajraluvchi  nervlar:  tarmoqlanish  qonuniyatlari,  innervatsiya  etish 

sohalari.  Katta  qon  tomir  devoridagi  simpatik  nerv  chigallari:  bo‗yin  va  kalla 

sohasida  uyqu  arteriyalar  devoridagi;  Ko‗krak  sohasida  -  Ko‗krak  aortasi, 

qizilo‗ngach,  o‗pka,  Yurak  atrofidagi  chigallar,  qorin  bo‗shlig‗idagi  -  qorin  aorta 

tarmoqlari  atrofidagi  chigallar,  buyrak,  buyrak  usti  bezi  atrofidagi  chigallar. 

Vegetativ  nerv  tizimining  parasimpatik  bo‗limi:  bosh  miya  va  orqa  miyadagi 

o‗zaklari,  periferik  qismlari.  Kalla  sohasini,  bo‗yin  sohasini,  Yurak,  o‗pkalarni 

parasimpatik innervatsiyasi. Qizilo‗ngach, me‘da, ingichka ichak, yo‗gon ichak, jigar, 

me‘da  osti  bezi,  taloq,  buyrak  va  Chanoq  sohalaridagi  a‘zolarni  parasimpatik 

innervatsiyasi. 

(A: 1,2,3,4; Q: 1,2,)