Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

TAQIM ARTERIYASI  

Son arteriyasi canalis adductorius dan taqim osti chuqurchasiga chiqishi bilan a. 

poplitea  deb  ataladi.  Taqim  arteriyasi  kalta,  yo‘g‗on  arteriya  bo‘lib,  uning  orqa  va 

lateral  tomonida  v.  poplitea,  n.ischiadicus  yoki  uning

 

n.tibialis  tarmog‗i  ketma-ket 

joylashgan.  Taqim  arteriyasi  fossa  poplitea  ning  boshlanish  qismida  son  suyagiga 

taqalib  yotadi,  ustidan  esa  faqat  m.semimembranosus  ning  distal  qismigina  yopib 

turadi.  Arteriyaning  qolgan  pastki  qismi  m.popliteus  ning  ustidan  yo‘naladi  va 

m.gastrocnemius bilan m.soleus larning boshlanish qismlarini o‘rab turadi. A.poplitea 

ana  shu  yerda,  ya‘ni  canalis  cruropopliteus  ning  boshlanish  qismida  aa.tibialis 

anterior et posterior ga bo‘linadi. 

Taqim arteriyasi quyidagi tarmoqlarga bo‘linadi: 

1. T i z z a n i n g u s t k i - ch e t k i a r t e r i y a s i (a.genus superior lateralis) 

a.poplitea  dan  son  suyagining  condylus  lateralis  tepaligi  oldida  chiqib,  m.biceps 

ostidan  tizza  qopqog‗i  sohasiga  boradi  va  rete  articulare  genus  ni  hosil  qilishda 

qatnashadi. 

2. T i z z a n i n g u s t k i - i ch k i a r t e r i y a s i (a.genus superior medialis) 

a.poplitea  dan  condylus  medialis  femoralis  ning  ro‘parasida  boshlanadi, 

m.semimembranosus bilan m.adductor magnus ostidan o‘ta turib ularga tolalar beradi 

va tizzaga borib rete articulare genus ga qo‘shiladi. 

3. T i z z a n i n g p a s t k i - ch e t k i a r t e r i y a s i (a.genus inferior lateralis) 

taqim  osti  arteriyasidan  condylus  lateralis  tibiae  tepasida  chiqib,  caput  laterale 

m.gastrocnemius ostidan (bu yerda muskulga tarmoqchalar beradi) tizzaga boradi va 

rete articulare genus ga qo‘shiladi. 

                                                      

1

 

Human Anatomy, Kenneth S. Saladin, USA 2014. Gray's Anatomy for Students,Drake RL Vodl W, Mitchell  AWM Elsever Churchill 

Livingstone, 2014

 

---

 

458 

4. T i z z a n i n g p a s t k i - i ch k i a r t e r i y a s i (a.genus inferior medialis) 

a.poplitea  dan  condylus  medialis  tibiae  ning  Yuqori  chegarasida  boshlanib,  bir  oz 

pastga tushadi, caput mediale m.gastrocnemius ostidan o‘ta turib, unga tola beradi va 

tizza  sohasidagi  rete  articulare  genus  ni  hosil  qilishda  qatnashadi.  Tizza  arteriyasi 

tizza  Bo‗g‗imini  qon  bilan  ta‘minlashda  va  Yonlama  qon  aylanishida  muhim 

ahamiyatga ega. 

5.  T  i  z  z  a  n  i  n  g  o‘  r  t  a  (t  o  q)  a  r  t  e  r  i  y  a  s  i  (a.genus  media)  capsula 

articularis ni teshib o‘tib, Bo‗g‗im bo‘shlig‗iga o‘tadi va lig.cruciata larga tarqaladi. 

 

1  –  a.  poplitea;  2-genus  superior  lateralis;  3-a.genus  superior  medialis;  4-a.genus  inferior 

lateralis; 5- a.genus inferior medialis; 6 -a.genus media; 7 - a.tibialis anterior; 8 - a.recurrens tibialis 

posterior; 9 - a.tibialis anterior.