Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг



Download 12,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet357/411
Sana09.07.2021
Hajmi12,49 Mb.
#113758
1   ...   353   354   355   356   357   358   359   360   ...   411
Bog'liq
ANATOMIYA-MAJMUA

AMALIY MASHG„ULOT №30 

Aorta.  Umumiy  uyqu  arteriyasi.  Ichki  uyqu  arteriyasi.  Tashqi  uyqu  arteriyasi. 

Aortaning qismlari (ko‗tariluvchi, pastga tushuvchi, Ko‗krak va qorin) Aorta ravog‗i, 

tarmoqlari,  umumiy  uyqu  arteriyasi.  Umumiy  uyqu  arteriyasi,  tashqi  uyqu 

arteriyasining  tarmoqlari:  oldingi,  orqa,  medial  tarmoqlari.  Miya  va  ko‗ruv  a‘zosini 

qon bilan ta‘minlanishi. Ayrim qismlardan chiqadigan shohlari. 

 

Aorta  (aorta)  odam  organizmida  eng  katta  va  uzun  yagona  qon  tomiri  bo‘lib, 

Yurakning  chap  qorinchasidan  chiqadi  va  organizmning  hamma  qismlariga 

tarmoqlanadi.  Aorta  devori  boshqa  arteriyalar  devoriga  qaraganda  qalinroq  bo‘lib, 

elastik  to‘qimadan  tuzilgan.  Aorta  bir-biriga  teng  bo‘lmagan  uch  qismga  bo‘lib 

o‘rganiladi: 

– Yuqoriga ko‘tariluvchi aorta – aorta ascendens; 

– aorta ravog‗i – arcus aortae; 

– pastga tushuvchi aorta – aorta descendens. 

                                                      

1

 

Human Anatomy, Kenneth S. Saladin, USA 2014. Gray's Anatomy for Students,Drake RL Vodl W, Mitchell  AWM Elsever Churchill 



Livingstone, 2014

 



 

427 


1. Y u q o r i g a k o‘ t a r i l u v c h i a o r t a (aorta ascendens) ning uzunligi 

taxminan 6 sm bo‘lib, chap qorinchaning ostium aortae teshigidan boshlanadi. Piyoz 

shaklida  kengaygan  boshlanish  joyi  bulbus  aortae  deb  ataladi.  Uning  ichkarisida, 

ya‘ni devor bilan klapanlari o‘rtasida aortaning uchta sinusi – sinus aortae bor. Aortae 

ascendens  to‘sh  suyagining  orqasida  chap  tomonida  III  qovurg‗a  ro‘parasidan 

perikard  bilan  o‘ralgan holda  Yuqoriga ko‘tariladi,  so‘ngra o‘ng  II qovurg‗a  tog‗ayi 

sohasida  aorta  ravog‗iga  o‘tadi.  Yuqoriga  ko‘tariluvchi  aortadan  Yurak  devorlariga 

boruvchi  ikkita  qon  tomiri  (o‘ng  va  chap  toj  arteriyalari  –  a.  coronariae  dextra  et 

sinistra) chiqadi. 

2. A o r t a r a v o g‗ i (arcus aortae) Yuqoriga ko‘tariluvchi aortaning davomi 

bo‘lib, to‘sh suyagi dastasining orqa tomonida turadi. Aorta ravog‗ining ustki qavariq 

tomonidan  yelka  kamari  erkin,  qo‘l,  bo‘yin  va  boshni  qon  bilan  ta‘minlovchi  uchta 

yirik  qon  tomiri  (truncus  brachiocephalicus,  a.  carotis  communis,  a.  subclavia 

sinistra) ravoqning pastki tomonidan kekirdak, bronxlar a. trachealis et bronchialis va 

qalqonsimon bezga bir necha ingichka shoxchalar chiqadi.  

3. P a s t g a t u sh u v ch i a o r t a (aorta descendens) aorta ravog‗ining davomi 

bo‘lib, IV Ko‗krak umurtqasidan IV bel umurtqasigacha davom etadi. 

Boshlanish  qismi  orqa  ko‘ks  oralig‗ida  umurtqa  pog‗onasining  chap  tomonida 

bo‘lib, past  tomonga  yo‘nalgan  sari  asta-sekin  umurtqa  pog‗onasining  old tomoniga 

o‘tadi  va  Ko‗krak  bo‘shlig‗idan  diafragmadagi  teshik  (hiatus  aorticus)  orqali  qorin 

bo‘shlig‗iga  yo‘naladi.  Binobarin,  aorta  ikki  qismga  bo‘linadi:  birinchi  qismdagi 

Ko‗krak  aortasi,  aorta  thoracica  –  IV  Ko‗krak  umurtqasining  damidan  boshlanib, 

diafragmagacha  yoki  XII  Ko‗krak  umurtqasigacha  davom  etadi.  Aortaning  ikkinchi 

bo‘lagi,  ya‘ni  qorin  qismi  –  aorta  abdominalis  –  Ko‗krak  aortasining  davomi,  XII 

Ko‗krak  umurtqasi  ro‘parasidan  (diafragmadan  o‘tish  joyidan)  boshlanib,  IV–V  bel 

umurtqasining  oralig‗igacha  davom  etadi  va  umurtqa  pog‗onasining  chaprog‗ida 

qorin  pardasining  orqa  tomonida  joylashadi.  Qorin  aortasi  IV–V  bel  umurtqalari 

oldida  o‘ng  va  chap  umumiy  Yonbosh  arteriyasi  (a.  iliaca  communis  dextra  et 

sinistra)  ga  bo‘linadi.  Aortaning  ana  shu  ikkita  umumiy  Yonbosh  arteriyalariga 

bo‘linish  joyining  qoq  o‘rtasidan  taraqqiyotda  aortaning  qoldiq  qismi  hisoblangan 

tarmoq (a. sacralis mediana) chiqadi. 


Download 12,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   353   354   355   356   357   358   359   360   ...   411




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish