Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг



Download 12,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet168/411
Sana09.07.2021
Hajmi12,49 Mb.
#113758
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   411
Bog'liq
ANATOMIYA-MAJMUA

 

CHANOQ-SON BO„G„IMI 


 

264 


Chanoq-son  Bo‗g‗imi  (articulatio  coxae)  Chanoq  suyagidagi  quymich  kosasi 

bilan  son  suyagining  boshi  birlashishidan  vujudga  keladi.  Chaqaloqlarda  bu 

Bo‗g‗imda  to‘rtta  suyak  ishtirok  etadi,  jumladan  Chanoq  suyagining  uchta  bo‘lagi 

(Yonbosh, qov  va  quymich  suyaklari)  quymich  chuqurida  tutashib  turadi, biroq  bir-

biri bilan bitishmagan bo‘ladi. 

Quymich kosasining atrof qirg‗og‗idagi fibroz tog‗ay halqa (labrum acetabulare) 

Bo‗g‗im tomon bir oz toraygan bo‘lgani uchun son suyagi boshini qisib ushlab turadi. 

Bu halqa quymich kosasining pastki chetidagi kemtik (incisura acetabuli)ni to‘ldiradi 

va  quymich  kosasining  ko‘ndalang  boylami  –  lig.  transversum  acetabuli  deyiladi. 

Chanoq-son Bo‗g‗imi ichida yana bitta boylam (lig. capitis femoris) quymich kosasi 

o‘rtasidagi  chuqurchadan  boshlanib,  son  suyagining  boshidagi  chuqurchaga 

yopishadi.  Bu  boylam  sinovial  parda  bilan  o‘ralgan,  uning  tarkibida  son  suyagining 

boshiga boruvchi arteriya joylashgan. 

 

Chanoq-son Bo‗g‗imi (old tomoni). 



1–capsula  articularis;  2–canalis  obturatorius;  3–membrana  obturatoria;  4–lig. 

pubofemorale; 5–lig. iliofemorale; 6–spina iliaca anterior   inferior. 

 

Chanoq-son  Bo‗g‗imining  xaltasi  son  suyagining  old  tomonidagi  ko‘stlararo 



chiziq  (linea  intertrochanterica)  bo‘ylab,  orqadan  esa  ko‘stlararo  qirra  (crista 

intertrochanterica)  dan  boshlanib,  quymich  kosasi  chetining  tashqi  aylanasiga 

yopishadi. 

 

Chanoq-son  Bo‗g‗imi  (Bo‗g‗im  xaltasi  kesilib,  son  suyagi  boshchasi 



ajratilgan). 


 

265 


1–m.  rectus  femoris;  2–labrum  acetabulare;  3–lig.  capitis  femoris;  4–caput 

femoris;  5–capsula  articularis  (kesilgan);  6–membrana  obturatoria;  7–lig. 

transversum acetabuli; 8–facies lunata; 9–quymich kosasidagi yog‗ qatlami. 

 

Chanoq-son 



Bo‗g‗imi  xaltaning  sirtidan  to‘rtta  boylam  vositasida 

mustahkamlanadi:  1)  Yonbosh-son  boylami  –  lig.  iliofemorale  Bo‗g‗imning  eng 

baquvvat va katta boylami bo‘lib, Yonbosh o‘sig‗i (spina iliaca anterior inferior) ning 

pastki  sohalaridan  boshlanib,  ko‘stlararo  chiziqqa  (linea  intertrochanterica)  kelib 

yopishadi;  2)  quymich-son  boylami  –  lig.  ischiofemorale  orqa  tomondan  quymich 

suyagining  Bo‗g‗imga  yaqin  qismidan  boshlanib,  Yuqori  va  Yon  tomonga 

ko‘tariladi-da, katta ko‘stga borib yopishadi; 3) qov-son boylami – lig. pubofemorale 

–  boylamlar  ichida  birmuncha  kichikroq  bo‘lib,  qov  suyagi  ustki  shoxidan  kichik 

ko‘stga  tortilgan;  4)  Yuqorida  aytilgan  uchta  Bo‗g‗im  boylamlarining  tagida,  son 

suyagining  bo‘ynini  o‘rab  olgan  zona  orbicularis  deb  ataluvchi  yana  bir  boylam 

bo‘lib,  u  pastki-oldingi  Yonbosh  o‘siqdan  pastki  sohaga  yopishadi.  Bu  boylam 

tolalari uchta boylam tolalari bilan chatishib ketganligidan alohida ajratib bo‘lmaydi. 

Boylamlarning  ko‘pligi  va  son  suyagi  bo‘ynining  uzunligi  erkin  harakatga  yo‘l 

bermaydi. Bu Bo‗g‗imda harakat asosan uch tomonlama sodir bo‘ladi; 1) frontal o‘q 

atrofida  son  buqiladi  va  yoziladi;  2)  sagittal  o‘q  atrofida  son  uzoqlashadi  (70–75o 

atrofida) yaqinlashadi; 3) vertikal o‘q atrofida son tashqari va ichkariga buriladi (40–

60o  atrofida).  Bundan  tashqari,  sonning  pastki  uchi  o‘z  doirasi  atrofida  aylanib 

kelishi ham mumkin. 

Bo‗g‗im xaltasi orqa tomondan son suyagining bo‘yniga yopishmaganligi tufayli 

son  juda  erkin  va  yengil  bukilishi  mumkin  (118–120o),  lekin  uning  yozilishi  ancha 

chegaralangan bo‘ladi (19o), chunki taranglanuvchi Yonbosh-son boylami bunga yo‘l 

qo‘ymaydi. 

Chanoq-son  Bo‗g‗imi  atrofida  juda  ko‘p  va  kuchli  muskullar  bo‘lgani  uchun 

boylamlar  harakat  vaqtida  uncha  qattiq  taranglashmaydi,  bunga  muskullar  yo‘l 

qo‘ymaydi. 


Download 12,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   411




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish