Тошкент Тиббиёт Академияси Ҳарбий дала жарроҳлиги

Travmatik shokning diagnostikasi

• 1. shok indeksi
• (puls sist. AQB nisbatan)
• -0,5 – norma;
• -1,0 – shok o’rta darajada
• -2 va undan ortiq – og’ir darajali shok
• 2. AYUK aniqlash
• 3. SVB aniqlash (normada 40-100mm.suv.ust.)
• 4. Soatlab diurezni aniqlash (normada 25-30 ml. bir soatda)
• 5. Qonning elektrolitlarini aniqlash.

• UZOQ MUDDATLI BOSILISH SINDROMI (UMBS)

• Uzoq muddatli bosilish sindromi patogenezida 3 omil asosiy rol o’ynaydi

• Markaziy nerv sistemasida qo’zg’alish va tormozlanish jarayonlarining buzilishini yuzaga keltiruvchi og’riq hissi;
• Shikastlangan mushaklarda parchalangan mahsulotlarning surilishi natijasida travmatik toksemiya;
• Shikastlangan qo’l-oyoqlarning massiv shishi natijasida ikkilamchi plazma yo’qotish.

• UMBSning klinik kechishida 3 davr farqlanadi:

• I davr – erta yoki gemodinamik o’zgarishlar davri (kasallikning 1-3 kuni).
• II davr – oraliq (3-4 kundan 8-12 kungacha) o’tkir buyrak yetishmovchiligi bilan xarakterlanadi.
• III davr – kechki (9-12 kundan 1-2 oy oxirigacha) to’qimalar shikastining mahalliy simptomlari bilan xarakterlanadi.

• UMBSning turli dvrlaridagi klinikasi

• 1 davr. Jabrlanganlarning oyoq-qo’li bosilishdan ozod etilgandan so’ng umumiy ahvoli yomonlashuvi bilan birga kuchli shishi rivojlanadi. Bemorni holsizlik, tormozlanish, ko’ngil aynishi, qusish bezovta qiladi. Bemorning rangi oqradi, tanasi sovuq ter bilan qoplanadi, puls tezlashadi (100-120 ta). AQB og’ir hollarda 60-80 mm.sim.ust. Va undan ham past. Bu davrda UMBSning klinik ko’rinishi shokning torpid fazasini eslatadi.

• 2 davr. Oraliq davr. UMBSning 4-kuni o’tkir buyrak yetishmovchiliklari simptomlari yuzaga chiqadi: past diurez, ko’ngil aynishi, qusish, holsizlik, apatiya, belda og’riq.
• 3 davr. Kechki davr. Birinchi o’ringa mahalliy simptomlar chiqadi. Mushak to’qimasi o’lib o’rniga biriktiruvchi to’qima o’sadi, to’qimalar atrofiyasi, bo’g’imlarda harakat cheklanishi, kontrakturalar rivojlanadi.

•