Тошкент темир йўллари мухандислар институти темир йўлдан фойдаланиш ишларини бошқариш кафедраси абдазимов шавкат хакимович

Т.р	Масканлар
Даражанинг қуввати, Мр/соат
1	Инсон танаси	50
2	Ички кийим	50
3	Газдан ҳимояланиш ниқобининг юзи	50
4	Кийим-бош, оёқ кийими, шахсий ҳимоя воситалари	50
5	Ҳайвонлар танаси	50
6	Техника воситалари	200

Радиоактив чанг эшик, форточка, тирқишлар орқали яшаш ва ишлаб чиқариш биноларига, омборхоналарига кириши мумкин. Асосан, бинога турли зарарли газлар, заҳарловчи моддалар ва бактериологик воситалар аэрозолларининг киришидан сақланиш ва уни ҳимоя қилишга тайёрланиш учун биноларни герметиклаштириш керак ҳамда барча тирқишлар беркитиши лозим бўлади.

Бундан ташқари уйнинг нурланиш таъсиридан сақлаш учун ҳиомя воситаларини кучайтириш керак. Бунинг учун дераза бўшлиғини тупроқ тўлдирилган қоплар билан ёпилади, бир қаватли бино деворларининг қалинлигини ошириш учун 1,0 дан 1,8 метр баландликда тупроқ билан тўлдирилади. Сепилган тупроқни қаттиқ қилиш учун тахтадан фойдаланиш мумкин. Қишлоқ жойларда уйларни герметизация қилишда ташқаридаги шахта қудуқларининг атрофини 1-1,5 метрга цемент, лой ва шу кабилар билан ёпиш ва герметизация қилиш зарур. Уйларни герметизация қилиш тадбирларини ўтказиш маълум миқдорда нурланиш, заҳарловчи моддалар ва бактериологик воситалар аэрозолларининг киришини ва одамларнинг заҳарланишини камайтиради.
Радиоактив моддалар ёки бошқа заҳарли моддалар билан боғлик фавқулодда вазиятлар содир бўлганда аҳолининг ҳар бир ҳаракати фуқаро муҳофазаси ходимларининг назоратлари остида бўлиши лозим.
Яшаш жойларда, объектлар ҳудудидаги сувларнинг радиоактив моддалар ва бошқа турдаги заҳарли моддалар билан заҳарланиш даражасини аниқлаш учун сувдан 1,5 ёки 10 (бир челак) ҳажмда наъмуна олинади. Асбоб сув бетига параллел вазиятда 0,5-1,0 см. баландликда қилиб тутилади ва микроамперметрнинг кўрсатишлари ёрдамида аниқланади. Шунинг учун радиациявий моддалар билан заҳарланган ҳудудда фуқаро муҳофазаси органлари ходимлари рухсатисиз ичимлик сувларидан фойдаланиш мақсадга мувофиқ эмас.