Toshkent shahar,,Al-Xorazmiy’’ nomidagi Axborot texnologiyalari Texnikumi 13-4 guruhi

Set (adres)
Ta’rif
0.0.0.0/8	Joriy tarmoqning manzillar manbaasi
10.0.0.0/8 100.64.0.0/10	Xususiy tarmoqlar tashkil etish uchun Provayderni tarmoqda ishlatish uchun
127.0.0.0/8	Xost ichida interfeys kommutatsiyalar
169.254.0.0/16	Avtomatik tarzda sozlash uchun (masalan, DHCP ning yo'qligida)
172.16.0.0/12	Xususiy tarmoqlar tashkil etish uchun
192.0.0.0/24	Maxsus yo’riqlar uchun (zaxiraga kuyilgan IETF)
192.0.2.0/	24 Sinov tarmog’i 1, dokumentatsiyada misol tariqasida ishlatish uchun
192.88.99.0/24	IPv6 dan IPv4 ga o’tkazish uchun
192.168.0.0/16	Xususiy tarmoqlar tashkil etish uchun
198.18.0.0/15	Maxsuldorlikni tekshirish uchun
198.51.100.0/24	Sinov tarmog’i 2, dokumentatsiyada misol tariqasida ishlatish uchun
203.0.113.0/24	Sinov tarmog’i 3, dokumentatsiyada misol tariqasida ishlatish uchun
224.0.0.0/4	Ko’p manzilli tarqatmalar uchun
240.0.0.0/4	Kelajakdagi bo’lishi mumkin bo'lgan talablar uchun zahiraga olingan.
255.255.255.255	Keng tarkaluvchi manzil

Ya'ni ko’rinib turganidek IPv4 protokolining manzillar oralig’i faqat maxsus ehtiyojlar uchungina ishlatiladi, bundan kelib chiqadiki tarmoqning haqiqiy uzellariga bo'lgan ehtiyoj uchun bo’sh manzillar soni hattoki IPv4 protokolining nazariy tomonidan aniqlangan sonidan ham kam. Bugungi kunda IPv4 protokolining manzillar bo’shligi butunlay tugagan, barcha bo’sh manzillar maxsus ehtiyojlar uchun ishlatilib bo'lingan yoki turli tashkilotlarga o'ztarmoqlari ehtiyojlari uchun tarqatib bo'lingan.

Tarmoqdan deytagrammani qabul qiluvchihar kanday uzelda IP protokolinig ish algoritmi quyida keltirilgan 24.1-rasmda tasvirlangan.
IPv4 protokolining qator kamchiliklari mavjud:
- IPv4 protokolning kamchiliklarini ikki katta guruhga bo’lish mumkin:
- Masshtablilik muammolari;

- Ba’zi majburiy mexanizmlarning yo'qligi.

- Keng ko’lamlilik muammolari
IPv4 protokolining keng kulamlilik muammolari nafaqat Internet kabi tarmoqlarning ulkan birlashmasida balki yirik koprorativ tarmoqlarda xam namoyon bo’ladi. Ular quyidagilardan tashkil topgan:
- 32-bitlik manzil bo’shligida hajm yetishmovchiligi
- Marshrutlar agregiratsiyasining murakkabligi, marshrutlashtirish jadvallarining o’sishi;
- IP manzillarning ommaviy o’zgarishining murakkabligi;
- IPv4 protokolining sarlavhalar paketini qayta ishlashning nisbiy murakkabligi

Rasm 24.1. IP protokolinig ish algoritmi

IPv4 protokolining muammolari haqida so’z borganda eng birinchi navbatda 32 bitlik manzil bo’shlig’ini ishlatib bo’lish muammosiga e’tiborni qaratamiz.. Darhaqiqat, xavf unchalik yaqin bo’lmasada bu muammo eng yuqori o’rinda turadi.
Har bir uzelda mantikiy IP manzil mavjud. Bu manzil tarmoq darajasidagi manzil bo'lib ma’lumotlar kanali manziliga bog’lik emas. IP manzil DHCP protokoli yordamida yoki qo’lda tayinlanishi mumkin.
Har bir IP-manzil tarmoq identifikator va tarmoqli uzelning identifikatorini o'z ichiga oladi. Tarmoq identifikatori IP marshrutizatorlari bilan cheklangan bir tabiiy tarmoqda joylashgan tizimlarni aniqlaydi. Bir tabiiy tarmoqda joylashgan barcha tizimlar bir xil barcha tarmoqlar uchun yagona bo'lgan tarmoq identifikatoriga ega bo’lishi kerak. Tarmoq uzeli identifikatori ishlovchi stantsiyalar, server, marshrutizator yoki boshqa uzelni aniqlaydi. Tarmoq uzelining manzili tarmoq identifikatori uchun yagona bo’lishi kerak. IP-manzil 32 bit joy egallaydi. U 8 bitli 4 ta oktetga bo’linadi. Odatda har bir obyekt ikkilamchi taqdimotdan o’lchamli taqdimotga aylanadi. Shunday qilib, IP-manzil 0 dan 255 ga qadar bo'lgan to’rtlamchi sonlar bilan taqdim etiladi va bu sonlar nuqtalar bilan ajratiladi.
A sinf uchun birinchi obyekt qiymati «1» dan «126» gacha bo'lgan diapozonda yotadi. Tarmoq nomerlari «0» dan «127» gacha zaxiraga olingan. 128 dan 191 gacha bo'lgan diapozondagi tarmoq manzillari V sinf tarmoq manzillari hisoblanadi. 192 dan 223 gacha bo'lgan diapozondagi tarmoq manzillari S sinf tarmoq manzillariga kiradi.