Toshkent Pediatriya Tibbiyot Instituti Davolash ishi fakulteti

BOLALARDA O’TKIR OBSTRUKTIV BRONXIT: KASALLIKNING BELGILARI VA BOSQICHLARI

• O’tkir obstruktiv bronxit uch yoshgacha bo’lgan har to’rtta bolaning bittasida hech bo’lmaganda bir marta tashxilangan bo’ladi. Bolalar ham kasallikning qaytalanishiga moyil. Yil davomida bronxlarning ba’zi obstruktiv yallig’lanish jarayonlari astmadan dalolat berishi mumkin. Kasallikning tez-tez takrorlanishi kasallikning surunkali shakli, bronxoektatik kasallik yoki o’pka emfizemasi rivojlanishi ehtimolini oshiradi.
• O’tkir obstruktiv shakli chuqur nafas yo’llarida ekssudat to’planib qolishi natijasida kichik va o’rta kalibrdagi bronxlarning shikastlanishi, bronxlarning tiqilishi va bronxospazm fonida shakllanadi. Obstruksiya rivojlanishining ko’proq rivojlanishi anatomik tor bronxlar va bolalardagi bronx muskullarining qo’zg’atuvchi (masalan balg’am) tufayli tezda qisqarishi tufayli kuzatiladi.

Bolalarda obstruktiv bronxit birinchi navbatda nafas qisilishi, gapirganda, jismoniy faoliyat natijasida hansirash, nafas chiqarishning qiyinlashuvi bilan namoyon bo’ladi.

• Bolalarda obstruktiv bronxit birinchi navbatda nafas qisilishi, gapirganda, jismoniy faoliyat natijasida hansirash, nafas chiqarishning qiyinlashuvi bilan namoyon bo’ladi.
• Yo’tal har doim ham kuzatiladigan alomat emas, u chaqaloqlar yoki zaif gavdali bolalarda yo’q bo’lishi mumkin. Nafas yetishmovchiligi burun-lab uchburchagida va qo’l-oyoqlardagi tirnoqlarda siyanoz (terining ko’kimtir tus olishi) kabi alomatlar paydo bo’lishiga olib keladi. Nafas olganda qovurg’alararo hududlarning tortilishi, burun qanotlarining kengayishi seziladi. Tana harorati, odatda, subfebril darajada, 38 °C dan yuqori bo’lmagan oraliqda saqlanadi. Virusli infektsiya mavjud bo’lganda kataral alomatlar kuzatilishi mumkin: to’mov, tomoq og’rig’i, ko’zlar yoshlanishi va hokazo.

BRONXITNING SHAKLI SIFATIDA BOLALARDAGI BRONXIOLIT: ALOMATARI VA DAVOLASH

O’tkir bronxiolit — bolalik davrida bronxial to’qimalarning yallig’lanishli kasalliklarning eng xavfli turi. Kasallik yuqori o’lim ko’rsatkichlari bilan xavflidir (bemorlarning 1%) Ko’pincha bronxiolit uch yoshgacha bo’lgan bolalarda tashxislanadi. Nafas olish va yurak tizimlari tug’ma kasalliklarga chalingan sun’iy oziqlantirish bilan oziqlantiriladigan, zaif, muddatidan oldin tug’ilgan bolalar, 5-7 oylik bolalar kasallanishga ko’proq moyil bo’lishadi. Bronxiolitning tarqalganligi bir yoshli bolalarda 3% ga teng. Eng katta xavf virusli infektsiya hisoblanadi: kichik bronxlar to’qimalarining shilliq qavatini shikastlaydigan PB-viruslar, bolalarda bronxiolitning muhim qismini keltirib chiqaradi.