Toshkent moliyainstituti

07/I
08/I
Asosiy kapitalga investitsiyalar	100	100
Davlat mulki	42,1	23,5
Nodavlat mulki	57,9	76,5
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Davlat Statistika qo‘mitasi

4-rasm. Asosiy kapitalga investitsiyalarning mulkchilik shakllari bo‘yicha taqsimlanishi (%).⁴

Iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish va iqtisodiyotning liberallashuvi investitsiyalarni moliyalashtirish manbalari bo‘yicha tarkibining o‘zgarishiga ta’sir ko‘rsatdi. Investitsiyalarning umumiy hajmida markazlashgan mablag‘larning ulushi joriy yil I кварталдаги 34,2 foizdan joriy yilning birinchi choragida 22,6 foizgacha qisqardi. Davlat byudjeti hisobidan moliyalashtirilayotgan mablag‘larning ulushi 8,5 punktga, hukumat kafolati ostida olingan xorijiy kreditlar ulushi esa 0,6 punktga kamayib, hisobot davrida o‘zlashtirilgan investitsiyalar umumiy hajmiga nisbatan mos ravishda 8,9 % va 6,3 %ni tashkil etdi. Joriy yilning birinchi choragi davomida asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalarning Asosiy moliyalashtirish manbasi bo‘lib korxonalarning o‘z mablag‘lari xizmat qildi. Ularning umumiy investitsiyalardagi ulushi 10,8 punktga ortib, 54,3 foizni tashkil etdi (1- rasm).
5-rasm. Kapital qo‘yilmalarning moliyalashtirish manbalari bo‘yicha tarkibi (% hisobida).
Korxonalarning moliyaviy barqarorligi oshishiga iqtisodiyot tarmoqlarini modernizatsiyalash, texnik va texnologik qayta jihozlashga, soliq-byudjet siyosatini takomillashtirishga doir qabul qilingan chora-tadbirlar, shuningdek, 2008 yil 1 yanvardan boshlab kuchga kirgan yangi Soliq Kodeksining joriy etilishi ta’sir etdi.
Moliyalashtirish manbalari tarkibida to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar hajmining ijobiy tendensiyalar bilan o‘sishi yangi qabul qilingan me’yoriy-huquqiy hujjatlar natijasida ro‘y berdi.
Joriy yilning yanvar-martida investitsiyalarning asosiy qismi iqtisodiyotning bazaviy tarmoqlarini (sanoat, transport, aloqa) rivojlantirishga yo‘naltirildi, bu ishlab chiqarish sohasiga yo‘naltirilgan investitsiyalarning 72,6 foizgacha o‘sishiga zamin yaratdi. O‘tgan yilning shu davrida bu ko‘rsatkich 61,0 foizni tashkil etgan edi (2-jadval). Mazkur tarmoqlarning rivojlanishi mamlakatning iqtisodiy mustaqilligi va xavfsizligini ta’minlash bilan birga ishlab chiqarish infrastrukturasining shakllanishini tezlashtirishga xizmat qiladi.