Toshkent moliyainstituti n. Atayeva, F. Rasulova, M. Salayeva, S. Hasanov

647

---

faqat o ‘z  gtmohing uchun javob berib qolmay, farzandning gunohlariga 

ham sherik bo 'lasan», - deydi1 Abay.

Mutafakkir  erksizlik,  jaholat,  nochorlikdan  qutulish  uchun  xalqni 

bilim  olishga,  ilg‘or  xalqlaming  madaniyatini  o‘rganishga,  o‘z 

farzandlarini  bu  madaniyatdan  bahramand  qilishga  undaydi.  Lekin 

dunyoviy  bilimlarsiz  yashash  ulkan  zarar  va  nodonlikdir.  Abayning 

ta’kidlashicha,  inson  boylik  ketidan  quvmasligi  kerak.  Lekin  u  boylik 

hisobiga  ilm  bilan  shug‘ullanmog‘i  lozim,  zero,  bilim  boylikda,  ilmni 

egallash esa rohat-farog‘atdir.

Abay  deyarli  barcha  asarlarida  qozoq  xalqini  bilim  egallashga 

da’vat etadi.  U chor-nochorlikda hayot kechirayotgan xalqning  moddiy 

ehtiyojlarini  maium  darajada  qondirmay  turib,  ulaming  ilm-fanga 

intilishlariga  erishib  boimasligini  yaxshi  tushunadi.  Shu  boisdan,  u 

awalo, xalqning turmush darajasini ko‘tarish kerak, degan qat’iy fikrga 

keladi va har bir odam o‘z turmushini odil va to‘g‘ri yoiga qo‘yibgina 

bilim  olishga,  demakki,  ma’naviy  kamolotga  o‘zida  ehtiyoj  sezadi, 

deydi.

Abay  yoshligida  mavjud  sharoit  va  moddiy  jihatdan  qiyinchilik 

tufayli  yetarli  bilim  ololmaganidan  zorlanadi  shu  bois  u  bilimni  puxta 

egallashga  undandi,  zero,  yoshlikda  egallangan  bilim  yuksak- 

yuksaklarga parvoz qilish uchun misoli qanotdir: