Toshkent moliya instituti zulxumor toirovna abdalova zulxumor nazarovna tojiyeva



Download 6,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/114
Sana03.08.2021
Hajmi6,69 Mb.
#137685
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   114
Bog'liq
Iqtisodiy geografiya

4.  Yoqilg i-energetika resurslari
Y oqilg‘i-energetika  resurslariga  neft, 
gaz, 
k o ‘m ir  va 
elektroenergiya  kiradi.  B ulardan  neft  konlari  F arg ‘ona  vodiy- 
sida, 
xususan, 
F arg ‘o n a 
viloyatining 
Shim oliy 
S o‘x, 
C h u n g 1 ara,  C him yo n.  S h o ‘rsuv,  A ndijon  viloyatining  Janubiy 
O lam ushuk,  P olvontosh  konlaridan  qazib  olinadi.  F arg ‘ona 
vodiysida 
X o‘jao b o d , 
Janubiy 
O lam ushuk, 
Shim oliy 
O lam ushuk,  P olvontosh,  X o‘ja  U sm on ,  X artu m   kabi  yangi 
konlar  topilgan  va  ishga  tushirilgan.  Janubiy  0 ‘zbekiston 
Surxondaryo  va  Q ashqadaryoda  yangi-yangi  neft  konlari 
(K okaydi,  L alm ikor  X audak.  U chqizil)  topilgan.  Shuningdek, 
S urxondaryo, 
N am an g a n  
viloyatlarida, 
Q oraqalpog‘iston 
Respublikasida  h am   neft  konlari  topilgan.  M uborak,  S h o ‘rtan , 
0 ‘rtabuloq  va  K o ‘kd um aloq  konlarida  neft-gaz  kondensati 
uchraydi. 
U styurt, 
B uxoro-X iva, 
Ja n u b iy -G ‘arbiy 
H isor, 
Surxondaryo,  F arg 'o n a  m intaqalari  neft  va  gaz  m avjud  b o ‘lgan 
beshta 
asosiy 
m in taqadir. 
O 'zbekiston da 
gaz 
va 
neft 
zaxiralarini 
izlab 
to pish 
darajasi 
h ozir 
30-32 
foizdan 
oshm asada,  gazning  aniqlangan  zaxirasi  m am lakat  ehtiyojini 
35,  neftniki  30  yil  m obaynida  qoplashga  yetadi.
Y oqilg'i-energetika  xom ashyosida  neftni  qazib  olish  va 
qayta  ishlash  ishJarining  jadallashuvi  1995-yilda  respublika 
neft  m ustaqilligiga  erishishiga  olib  keldi.  Buxoro  viloyatida 
joylashgan 
K o‘k dum aloq 
neft 
koni 
negizida, 
yirik 
Q orovulbozor  neftni  qayta  ishlash  zavodining  ishga  tushishiga 
sabab  boftdi.  Shuningdek,  Q orovulbozordan  30  km   m asofada 
yangi  K am alak  neft  koni  aniqlandi.  neft  bilan  baravariga  gaz 
konlari  h a m   respublika  tabiiy  xom ashyo  potensialida  m u h im  
o 'rin   tutadi.  Tabiiy  gazga  boyligi  jih atid an ,  O 'zbekiston 
dunyodagi  10  ta  davlatning  biri  hisoblanadi.  R espublikaning
102


Buxoro  va  Q ashqadaryo  viloyatlarida  tabiiy  gazning  yirik 
ko nlari  m avjud.  H ud ud im iz  tabiiy  gaz  zaxiralariga  ju d a  boy. 
H ozirgi 
davrda 
zaxirasi  ju d a  
katta 
b o ‘lgan  gaz 
koni 
Q ashqadaryo 
viloyatidagi 
S h o krto n  
koni, 
Buxoroning 
K o ‘k d u m alo q  k o n id a n   neft  bilan  birga  gaz  ajratib  olinadi.
G az  bilan  birga  k o ‘m ir  h a m   m u him   o ‘rin  tu tadi.  K o ‘m ir 
resursi  zaxirasi  5  m illiard,  balansdagi  zaxirasi  3  m illirad  to n n a - 
d a n   k o ‘p,  sh u n d an   u c h d a n   biri  to sh k o ‘m irdir.  Balansdagi 
zaxiradan  yihga  10  m illion  to n n a   qazib  olingan  taq d ird a,  300 
yilga  yetadi.  T oshkent  viloyatidagi  A ngren,  Surxondaryodagi 
S harg‘u n   va  Boysun  konlari  respublikaning  asosiy  k o ‘m ir 
konlari  hisoblanadi.  A ngren  k o ‘m iri  ochiq  usulda  150-250 
m e tr  chu qu rlikd an  qazib  olinadi.  U nin g  negizida,  A ngren 
G R E S i  ishlaydi.  Shuningdek,  bu  konning  yaroqsiz  qatlam idan 
o ‘nlab  m illion  to n n a  kaolin,  ohaktoshlar,  kvars  qum lar,  tosh 
qotish m alar  va  kam   uchraydigan  boshqa  elem en tlar  h a m   qazib 
olinm oqda.  Birgina  kaolin  xom ashyosidan  sopol,  olovga 
chidam li  buyum lar,  keram ik  qoplam alar,  pardozlash  plitkalari, 
ch in n i  va  fayans  buyum lari,  o ‘ta   pishiq  g ‘isht  va  boshqa 
m ahsu lo tlar  ishlab  chiqarish  m um kin.  Sharg‘u n   ko ni  600-800 
m e tr  balandlikdagi  to g ‘likda joylashgan,  qazib  olish  m urakkab, 
am m o  k o ‘m iri  sifatli.
B archa  yer  osti  va  yer  usti  boyliklarim izni  asrash,  u lam i 
him oya  qilish,  tejab  —  tergab  foydalanish,  kelajak  avlodga 
yetkazib  berish  shu  h u d u d d a  yashayotgan  h a r  bir  insonning 
burchidir.  Bu  b orada  0 ‘zbekiston  Respublikasining  «yer  osti 
boyliklari  to ‘g‘risida»  2000-yil  15-dekabrda  qabul  qilingan 
(yangi  tahrirdagi)  Q on un ining   aham iyati  katta.

Download 6,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish