Toshkent moliya instituti zulxumor toirovna abdalova zulxumor nazarovna tojiyeva

Quruqlik  transporti 
-  avtom obil  transp orti  yuk  tashish 
hajm iga  k o ‘ra  b archa  b oshqa  transpo rt  turlarini  quvib  o ‘tadi. 
C hu nk i  avtom orbil  transporti  eng  m uhim   im koniyatlarga, 
y a’ni  tezlikda  yetkazib  berishi,  «eshikdan  eshikkacha»  yukni 
olib  borishi,  yukning  yaxshi  saqlanishi  kabi  xususiyatlarga 
egaligi  bilan  ajralib  turadi.
500  km .gacha  b o ‘lgan  m asofaga  avtom obil  transporti  tem ir 
y o ‘l  transportiga  nisbatan  yukni  3  m artaga  tez  olib  boradi. 
A vtom obil  transporti ning  rivojlanganligi  davlatlar  m iqyosida, 
a w a lo , 
u la r 
u ch u n  
avtom obil 
parklarining 
mavjudligi, 
avtom obil  y o ‘llarining  holati  va  uzunligi,  shuningdek,  ushbu 
tran spo rt  turiga  va  u ning  ishiga  b o ‘lgan  talab  ham da  iqtisodiy 
im koniyatlar  bilan  belgilanadi.  1900-yillarda  dunyo  b o ‘yicha  6 
m ing  avtom obil  bo r  edi.  1950-yillarda  u larning  soni  62,3 
m illiontaga  yetdi,  X XI  asr  boshida  600  m illionta,  sh u n d an   460 
m illiontasi  yengil,  140  m illiontasi  yuk  m ashinalari  b o ‘lgan 
b o ‘Isa,  hozird a  avtom obillarning  y er  sharidagi  m iqdori  800 
m ln d an   ortadi  va  u  yer  sharining  turli  m intaqalari  b o ‘yicha
89

---

tu rlich a 
taqsim langan. 
«K atta 
yettilik» 
m am lakatlariga 
dunyodagi  avtom obillarning  60  foizi  to ‘g ‘ri  keladi.,  sh u n d an  
A Q SH ga  29  foizi.  Oxirgi  yillarda  avtom obil  parklarining 
m iqdori  tezlik  bilan  o ‘sib  bo rm o qd a,  ayniqsa,  bu ,  eng  a w alo , 
Osiyoda,  y a 'n i  X itoy  va  H indistonda.  D uny od a  avtom obillar 
soni  k o ‘pligi  b o ‘yicha  yetakchi  b o ‘lgan  m am lakatlarga  sobiq 
SSSR   davlatlaridan  faqat  31  m ln  avtom obili  bilan  Rossiya 
birinch i  o ‘ntalikka  kiradi.