Тошкент молия институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи dsc

Тадқиқотнинг объекти 
сифатида Ўзбекистонда солиқ идораларининг 
солиқ маъмуриятчилигини амалга ошириш борасидаги фаолияти танланган. 
Тадқиқотнинг 
предмети 
бўлиб, 
Ўзбекистонда 
солиқ
мамуриятчилигини амалга оширишда юзага келувчи молиявий муносабатлар 
ҳисобланади. 
Тадқиқотнинг усуллари.
Тадқиқот давомида иқтисодий воқелик жара-
ѐнларини ўрганишнинг илмий усуллари – диалектик ѐндошув, тизимли 
таҳлил, синтез, рейтинг баҳолаш, шунингдек, иқтисодий усуллар – 
статистика, математик моделлаштириш, қиѐсий таҳлил ва бошқа усуллардан 
фойдаланилган. 
Тадқиқот ишининг илмий янгилиги 
қуйидагилардан иборат:

хуфѐна иқтисодиѐтни бартараф этишнинг солиқ омиллари ва самарали 

тадбирлари таркибида ундирилиши умидсиз деб эътироф этилган солиқ 
қарзини давлат томонидан кечиб юбориш амалиѐтини бекор қилиш таклиф 
қилинган;
самарали солик маъмуриятчилиги фаолиятининг муҳим мезони 
сифатида солиқ тўловчиларнинг солиқ органлари томонидан кўрсатилаѐтган 
хизмат сифатини янгича баҳолашнинг аналитик регистри таклиф этилган ва 
шу асосида солиқ интизомига риоя этувчилар улушини 11,9 фоизга ошириш 
имконияти аниқланган; 
солиқ органлари, қарздор-банкротлар ва уларнинг маъсул шахслари 
мулоқотига асосланган ―Банкротлик муоалажаларида солиқ мониторинги‖ 
назорат қилиш тизими таклиф этилган ва унинг асосида назорат тадбирлари 
самарадорлигини икки бараварга ошириш асосланган;
самарали солиқ маъмуриятчилигини шакллантиришда ―солиқ аудити‖ 
институти фаолиятини йўлга қўйиш таклиф этилган, унинг фаолияти 
функционал тавсифи ишлаб чиқилган. 
Тадқиқотнинг амалий натижалари 
қуйидагилардан иборат: 
солиққа тортиш амалиѐтининг жаҳондаги илғор тажрибалари ҳамда бу 
борада Ўзбекистондаги мавжуд имкониятларнинг тадқиқ этилиши асосида 
солиқ маъмуриятчилигини самарали шакллантириш аҳамияти асосланган; 
солиқ маъмуриятчилиги фаолиятини шакллантиришнинг амалдаги 
ҳолати таҳлили асосида солиқ амалиѐтининг заиф жиҳатлари аниқланган 
ҳамда уни самарали шакллантириш бўйича таклифлар ишлаб чиқилган; 
солиқ маъмуриятчилигини самарали шакллантиришнинг асосий 
омиллари таснифланди, уни баҳолашнинг мезонлари, кўрсаткичлари ва 
услубиѐти илмий асосланган;
солиқ маъмуриятчилиги самарали фаолиятини таъминловчи, унинг 
таркибига кирувчи (солиқ назорати, солиқ тўловчиларни рўйхатга олиш, 
ҳисобини юритиш ва бошқалар) тизимости бўғинлари фаолияти 

---

10 
механизмини аниқ белгилаш ва солиқ тўловчилар таснифига янгича услубий 
ѐндошувни таъминлаш зарурлиги асосланган; 
солиқларни ундиришда бюджетга боқиманда қарздорлик миқдорини 
камайтириш ва солиқлар йиғилувчанлиги даражасини ошириш йўлларини 
ўзида жамлаган солиқ маъмуриятчилиги фаолияти янгича мазмунига мос 
тарзда солиққа тортиш самарали тадбирлари комплексини ишлаб чиқиш 
зарурияти асосланган;
миллий солиқ тизимини ―давлатнинг фискал мақсадлари ва самарали 
солиқ дастаклари ўзаро мутаносиб ва уйғун амал қилиши‖ни таъминлаган 
ҳолда мукаммаллаштириш, солиққа тортиш амалиѐтида субъектлар 
манфаатлари 
муштараклигини 
таъминлаш 
ва 
тўлов 
интизомини 
мустаҳкамлаш орқали инвестицион фаоллик ҳамда солиқ тушумлари ўсиши 
истиқболларини таъминлашга оид илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб 
чиқилган.