Toshkent moliya instituti sh

Qisqa muddatli likvidlilik koeffitsienti to’lov muddati 30 kundan 1 yilgacha bo’lgan bank aktivlarining bankning muddati 30 kundan 1 yilgacha bo’lgan depozitlari va jalb qilingan mablag’lari va kapitaliga nisbati sifatida aniqlanadi, ya’ni
М₅қ А/ДқК,

Bunda:
A- to’lash muddati 30 kundan 1 yilgacha bo’lgan bank aktivlari;
D- muddati 30 kundan 1 yilgacha bo’lgan jalb qilingan depozitlar va jalb qilingan resurslar;
K- bank kapitali.
Bu ko’rsatkichning hajmi 1 ga teng bo’lishi zarur.
Undan tashqari, tijorat banklari likvidliligini aniqlashda quyidagi ko’rsatkichlar tahlil qilinishi mumkin.

1. 
   Likvid aktivlar (zahiraning ortiqcha qismi, erkin ayirboshlanadigan valyuta, DQO lari, boshqa banklardagi vakillik hisobvaraqlari), Jami aktivlar.
   
2. 
   Doimiy bo’lmagan majburiyatlar (yirik depozitlar/ ma’lum manbalardan olingan qarzlar) /Jami aktivlar.
   
3. 
   Yuqorida keltirilgan barcha ko’rsatkichlar quyidagi ma’lumotni aks ettiradi — ushbu ko’rsatkichlarning pasayishi bankning resurslar barqaror bo’lmagan manbalarga tayanganligi yoki bank portfelidagi yuqori likvidli aktivlar ulushining kamayganligini anglatadi.
   
4. 
   Kreditlar/Depozitlar — depozitlarning, ayniqsa, mayda omonatchilarga tegishli qismi odatda resurslarning barqaror manbaidir. Ko’rsatkichning juda yuqori qiymati (80 foizdan ortiq) va/yoki o’sishi dastlabki muammolar bankdan chiqib ketadigan resurslar (banklararo bozorlardan olingan qisqa muddatli qarzlar) manbalariga bo’lgan talabning pastligini bildiradi.
   
5. 
   Garovga qo’yilgan qimmatli qog’ozlar /Jami qimmatli qog’ozlar — garovga qo’yilgan qimmatli qog’ozlar umumiy ko’rsatkichi bo’lib, u likvidlilikka tezkor talablarni qoplash uchun qo’llanilmaydi.
   

AQSh da ham tijorat banklari likvidliligini baholashda bir qator ko’rsatkichlar tizimidan foydalaniladi. Bular quyida keltirilgan formulalardir:


I-darajali rezervlar (Kassa+MB dagi vakillik schetlari) L₁= ;