Toshkent moliya instituti sh. To‘laganova

Mahsulot taqsimoti

Bozorni tayyorlash
Reklama

tobora narxi tushib borayotgan mahsulotlarning sifatini yaxshilash yoki yangi mahsulot turini izlab topish.




Marketing




Axborot yig’ish (jamlash)


Bozor nati-
jasini shakl- lantirish


Narxni shakllantirish



4-chizma. Marketing sistemasi.

Demak, korxona faoliyati bevosita tovar, xizmat bozorlarini o‘rganish, uning qonun-qoidalariga amal qilishga ko‘p jihatdan bog‘liq ekan. Bozor, uning qonun-qoidalari, ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilar o‘rtasidagi munosabatlarni marketing fani o‘rgatadi.

Ammo marketing iqtisodiy faoliyat tizimi bo‘lganligi bois keng tushunchadir. Bir tomondan u bozor, undagi talab va taklif, iste’molchi xohishi-yu, ishlab chiqarish yo‘nalishini har tomonlama va mukammal o‘rganishni bildirsa, ikkinchi tomondan bozorga va undagi taklifga ta’sir ko‘rsatish, ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilarning talab va takliflarini muvofiqlashtirish strategiyalari va taktikalarini ishlab chiqishni anglatadi.
Korxona marketingining asosiy maqsadi - vaqtning berilgan oralig‘ida korxonaning rentabelligini oshirishdir.
Marketing asosi - aniq yo‘nalishga va kompleksga ega bo‘lishdir. Marketing tadqiqotlariga korxonaning barcha faoliyatini ishlab chiqarishdan tortib bozorda sotilishigacha bo‘lgan bosqichlar bo‘ysundirilishi kerak. Buning ma’nosi korxonada qanday ish bajarilishidan qat’iy nazar, ular har tomonlama tahlil qilinishi, o‘rganilishi va uning asosida qaror qabul qilinishi kerak. Marketologlar
«Biz mahsulotni sotmaymiz - biz iste’molchi talabini qondiramiz» deyishadi. Bu ularning asosiy shiori hisoblanadi.
Marketingning vazifalarini quyidagi uchburchak orqali sxematik ifodalash mumkin:

Korxona Bozor
Iste’molchi

Marketingning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

• 
  bozorni kompleks tadqiq qilish;
  
• 
  mahsulot turini rejalashtirish;
  
• 
  talabni to‘laqonli qondirish uchun tadbirlar ishlab chiqarish;
  
• 
  qondirilmagan talabni o‘rganish, ya’ni potensial iste’molchini topish;
  
• 
  mahsulotni sotish bo‘yicha tadbir ishlab chiqish;
  
• 
  ishlab chiqarishni tashkil etish va boshqarishni takomillashtirish.
  

Zamonaviy marketing paydo bo‘lganidan buyon bir necha bosqichni bosib o‘tdi. Bu o‘zgarishlar mahsulotni seriyali va ommaviy ishlab chiqarilishi bilan bog‘liq.
Marketingni maqsadga muvofiq ravishda rivojlantirish asoslari XX asrning boshlariga to‘g‘ri keladi, chunki bu davrda keng miqyosda ishlab chiqarish rivojlanib, raqobat rivojlana boshladi.

1.