Toshkent moliya instituti sh. H. Tashmatov, X. S. Asatullayev, Z. G. Allaberganov



Download 3,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/233
Sana01.08.2021
Hajmi3,72 Mb.
#134878
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   233
Bog'liq
Ш.Ташматов. Иктисодий таълимотлар тарихи

 
Xalqlar boyligi sabablari 
 
A. Smit  millat  boyligi  ish  unumdorligi  va  unumdor  ishlaydigan 
ishchilar mutanosibligiga bog‗liq, deb hisoblagan. 
Ish  unumdorligi.  Ishchi  kuchining  unumdor  mehnati  nima  bilan 
belgilanadi?  Smit  birinchi  kitobida  ish  unumdorligi  ish  taqsimotiga 
bog‗liq,  deb  yozadi.  Mehnatning  ixtisoslashtirilganligi  mehnat 
unumdorligini  oshirishning  kafolati  sifatida  qaralgan.  Bu  ―xalqlar 
boyligi‖ dan ancha oldin aytib o‗tilgan bo‗lsada, lekin hech kim Smitdek 
tushuntirib o‗tmagan.  
A. Smit  mehnat  taqsimotini  ko‗p  misollar  bilan,  tarixdan  o‗rganib, 
zavodda  har  bir  ishchining  faoliyatini  kuzatib,  foydasini  o‗rganib 
chiqqan
.
  Agar  har  bir  ishchi  donalab  mahsulot  ishlab  chiqarsa,  unda 
ishlab chiqarish jarayoni juda sekin ketadi, agar ishlab shiqarish jarayoni 
bir  qancha  operatsiyalarga  bo‗lib  tashlansa,  har  bir  ishchi  shu 
operatsiyalardan  biriga  ixtisoslashsa,  har  bir  ishiga  nisbatan  mahsulot 
hajmi katta miqdorda oshadi.  
Mehnat  taqsimoti  va  ixtisoslashuvning  bir  salbiy  tomoni  shundaki, 
ishchilar bir xil ishni bajaraverishadi va natijada zerikish paydo bo‗ladi. 
                                                           
15
 History of economic thought. Harry Landreth, David C. Colander  lvii. 
16
 History of economic thought. Harry Landreth, David C. Colander 625-b. 


128 
Insoniyat  ishlab  chiqarish  jarayoniga  bog‗lanib  qolib,  mashinalashib 
ketadi,  qayta-qayta  bir  xil  ishni  qilaverib  noinsoniylashib  ketadi.  Lekin 
Smit  inson  farovonligi  mehnat  taqsimotiga  bo‗gliq  ekanligini  ta‘kidlab 
o‗tgan. 

Download 3,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish