Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

Benetton,  Loriblue

  va 

Kiko  Milano

  kompaniyalari 

o’z  brendlarini  oflayn  va  onlayn  sotishda  faol  tarzda  ishlatadilar.  Mobil  ilova 

borligi tufayli oflayn magazinlarning sotuvchilari, dizaynerlari, modellar uylari va 

feshn-nashrlar  istalgan  paytda  assortiment  haqidagi,  konkret  tovarning  omborda 

bor-yo’qligi  haqidagi  ma’lumotlarni  olish  imkoniga  ega  bo’ladilar.  Servis  orqali 

foydalanuvchilar  turli  magazinlardan  eng  modali  tovarlarni  ko’rishlari  va  sotib 

olishlari mumkin.  

 

Internet  magazinlarni  to’laqonli  avtomatlashtirish  uchun  maksimal  sondagi 

ma’lumotlardan  foydalanish  kerak,  shu  jumladan,  haridlar  tarixi,  mijozlarning 

---

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

magazinlarga  tashrifi  va  ular  qancha  vaqt  bo’lgani,  nimalarni  chamalab  ko’rgani, 

qaysi  polkalar  oldida  ko’proq  turib  qolgani,  internetdagi  faolligi,  layklari, 

repostlari,  fotolari,  qiziqishlari,  yoshi,  jinsi,  qayerda  ko’proq  bo’lishligi  -  uydami 

yoki  ishxonada  hamda  daromadi.  Yuqori  darajada  moslashuvchan 

IT-

infratuzilmasisiz bu ishlarni amalga oshirish ancha qiyin bo’ladi. Bunda bir qancha 

uskunalardan  foydalanish  talab  etiladi,  shu  jumladan, 

wi-fi

-analitika,  ibeacon, 

chakana  savdo  punktida  mijozning  chexrasini  tanigan  xolda  uning  barcha 

harakatlarini  tanib  olish  va  fiksatsiya  qilish,  onlaynning  barcha  imkoniyalaridan 

foydalangan  xolda  ishlay  oladigan  mobil  kassa,  magazinlarning  reklama 

imkoniyalaridan  foydalana  olish,  talabni  bashorat  qilish  maqsadida  sun’iy 

intellektdan foydalna olish va boshqalar. Internet savdo maydonlaridan foydalanish 

tufayli, iste’molchilar tovarlar va xizmatlar harid qilish uchun oldin orzu ham qilib 

bo’lmaydigan 

imkoniyatlarga 

ega 

bo’ladilar. 

Masalan, 

smartfondan 

foydalanishning  o’zigina  hisobsiz  va  unikal  savdo  takliflari  bilan  tanishishga 

yordam  beradi.  Web-saytlar,  mobil  ilovalar,  ijtimoiy  saytlardan  to  radio, 

televidenie  hamda  qog’oz  kitoblargacha  bo’lgan  turli-tuman  marketing  kanallari 

elektron  savdoga  o’zlarining  bir  aniq  auditoriyasini  va  mijozlarini  jalb  qiladilar. 

Shuning  uchun  ham,  turli  ommaviy  axborot  vositalaridagi  turli  kompaniyalar 

barcha iste’molchilar bilan samarador muloqot qilish uchun birgalikda ishlashlari 

kerak bo’ladi. 

RJMetrics

 ning izlanishlari shuni ko’ratdiki, o’z rivojlanishiga faol 

investitsiya  qiluvchi  elektron  tijorat  kompaniyalari  o’z  yangi  mijozlarini  oddiy 

kompaniyalarga  nizbatan  3,5  barobar  tezroq  topadilar.  Lekin  kelajak  mul’tikanal 

turidagi  elektron  savdoda  ekanligi  ko’pchilik  uchun  katta  sir  emas.