Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

FinTex

mahsulotlarimizgatashqibozordatalabunchalikkattaemasyokiyo’qdar

ajada.Xozorgo 

davrda 

FinTex-

kompaniyalar 

eko-tizimlari 

doirasida 

robomaslahatchilar tezzkor bilan rivojlanmoqdalar. Bunday tizimlar  moliya-kredit 

va  biznes  soxasidagi  innovatsiyalar  sifatida  2010  yilda  paydo  bo’lgalar  va 

quyidagu amallarni bajarishda ishlatilganlar: 



 

Global  bozorlarga  ta’sir  qiluvchi  bozor  ko’rsatgichlarini  bilish  uchun 

tadbirkorlarga pullik maslahatlar berish; 



 

Robomaslahatchilarning 

qisqa 

muddatlarda 

biznesning 

boshqaruvdagi 

aktivlarini ko’patirishga yordam berishi mumkinligi; 

---

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 



 

Yangi  investorlarning  nafaqat  kam  marjinalli  mijozlar  bilan  ishlashini,  balki 

badavlat mijozlar hamda aktivlarining sof qiymati ancha katta bo’lgan mijozlar 

bilan  ham  ishlashlariga  imkonn  yaratilishi.  Oldingi  davrda  bunday  mijozlar 

qimmat konsalting firmalarning maqsadli exklyuziv segmenti hisoblanar edi. 

Robomaslahatchi

–avtomatlashtirilgan  tarzda  investitsion  yechimlar  topib 

beruvchi  avtomatlashtirlgan  dasturiy  tizimlar  bo’lib,  ular  passiv  operatsiyalar 

asosidagi 

matematik 

algoritmlardan 

va 

vositalarning 

diversifikatsiyasi 

strategiyasidan foydalanib, mijoz uchun optimal (yoki kvazioptimal) invewstitsion 

yechimlar  topib  berishga  yordam  beradi.  Robomaslahatchilar  minimal  ravishda 

quyidagi imkoniyatlarga ega bo’lishlari kerak: 



 

Mijoz uchun kerakli bo’lgan barcha dasturlarni ta’minlab berish; 



 

Savdo portfelining balansini avtomatik ravishda tiklay olish; 



 

Operatsiyalar bilan passiv boshqarishni amalga oshirish; 



 

Mijozning texnikaviy ta’minotga bo’lgan talabini minimallashtirish; 



 

Mijoz bilan interaktiv tarzda ishlay olish; 



 

Bulutli texnologiyalar bilan ishlash; 



 

Sun’iy intellect elementlarini qo’llay olish. 

Yirikkompaniyalar

FinTex

ningtayyorvasinalganmahsulotlarinichetdansotibolis

hgaqiziqadilar, 

kichikkompaniyalarningesabundaytexnologiyalarniishlatishlariuchuntayyorinfratuz

ilmalarmavjudemas. 

Dunyoningbirqancharivojlanganmamlakatlaridagimoliyaviytexnologiyalargabo’lga

ninvestitsiyalarningmiqdoriquidagijadvaldakeltirilgan: 

 

---

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

Busohadagistartaplarkeraklidarajadagirivojlanishgaerishishuchunbirnechami

lliondollarlikinvestitsiyalartalabqilganligiuchunhamdavlattashkilotlari, 

banklaryokiyirikmoliyaviykompaniyalargaraqobatchibo’laolmaydilar. 

Demak, 

shumiqdorlardagiinvestitsiyalarsizmoliyaviytexnologiyalarbo’yichaqandaydirdiqqa

tgasazovorbo’lganishlarqilishmumkinbo’lmaydi. 

Undantashqari, 

O’zbekistondagio’rtavakichikbizneshammurakkabFinTexyechimlardanfoydalanish

gahali-hanuztayyoremas. 

Bundaykompaniyalaruchunbanklarningtadbirkorlargataklifetayotganyechimlariha

mjudamoskeladi.  Masalan,  onlaynbuxgalteriya,  hisobishlariniavtomatlashtirish, 

moliyaviymodellartuzishvabiznesrejalaryozibberishsingaritakliflarulargaasqotishi

mumkin. 

Yuqoridatavsifetilganshart-

sharoitlardamoliyaviytexnologiyalardanfoydalanishvaularnirivojlantirishgaengqizi

qadigantashkilotlarbonklarbo’libchiqadi. 

Kredit 

tashkilotlari 

bilan 

bog’liq 

bo’lmagan  mustaqil  yechimlar  juda  ham  kam  uchraydi.  Bank  sektorining 

konsolidatsiyasi  sharoitida 

FinTex

  mahsulotlar  orasidagi  raqobat  oz’-o’zidan 

kamayadi  va  bu  holat  startaplarga  qarshi  bir  jiddiy  factor  bo’lib  chiqadi. 

Raqobatbo’lmasa, 

turlixildagikompaniyalarningyechimlariko’pchilikdaqiziqishuyg’otmaydi, 

ommaviylashmaydi,  ularning  rivojlanishi  uchun  kerakli  bo’lgan  investitsiyalar 

kelmaydi  va  g’ya  qanchali  yaxshi  bo’lmasin,  u  unutilishga  mahkum  bo’ladi.