Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

3D

-printerda yaratish bo’yicha ilmiy izlanishlar olib bormoqdalar. 

Kosmik  agentlik 

NASA

  esa  fazogirlar  uchun  kerakli  bo’lgan  turli  xildagi  ehtiyot 

qismlarni va ba’zi bir oziq-ovqat mahsulotlarini 

3D

-printerda yaratish ustida ilmiy 

izlanishlarni  jadallashtirmoqdalar.  Bir  qancha  avtomobilsozlik  firma  va 

samolyotsozlik  kompaniyalari  o’zlari  ishlab  chiqarayotgan  avtomobil  va 

samolyotlarning  bir  qancha  oddiyroq  qismlarini  xozirdayoq 

3D

-printerlarda 

yasayaptilar hamda bundan katta iqtisodiy samara ko’rayaptilar.  Gollandiyada esa 

3D

-texnologuya  asosida  uylar  qurishga  tayyorgarlik  qilinayapti.  Yuqorida 

aytilganlardan  kelib  chiqqan  xolda,  shuni  ta’kidlash  mumkinki,  raqamli

3D

-

texnologiya har qanday ishlab chiqarish jarayonining samarasini bir necha barobar 

oshirish imkonini yaratadi hamda individual buyurtma asosida turli xildagi sanoat 

mahsulotlarini  arzon  narxlarda  ishlab  chiqarishga  imkon  beradi  (

on-demand-

---

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

production

).  Xuddi  shuning  uchun  ham  bunday  texnologiyalarni  O’zbekiston 

sharoitida ishlab chiqarishga keng tadbiq etish katta iqtisodiy samara beradi deyish 

mumkin. 

3D

-printerlarning  oziq-ovqat  sanoatida  ishlatilishiga  bir  misol  sifatida 

AQSH ning Kornel universiteti ilmiy xodimlari tomonidan ishlab chiqilgan «

Solid 

Freeform  Fabrication

»  texnologiyasini  keltirish  mumkin.  Bunda  xomashyo 

sifatida  oziq-ovqat  sanoatida  qo’llaniladigan  gidrofil  polimerlar  ishlatilib,  ular 

vositasida sun’iy shokolad, pechen’e, olma, sir, zefir, non va boshqa mahsulotlarni 

3D

-printer  yordamida  xosil  qilish  mumkin  bo’ldi.  Xozirgi  paytda  plastikdan, 

gipsdan,  mumdan,  fotopolimerdan  va  metalldan  turli  xildagi  modellar  yasay 

oladigan