Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

konsortsiumlar

 

egallaydi.  Raqamli  innovatsion  sohada  konsortsiumni  juda  katta  ilmiy  izlanishlar 

talab  qiladigan  va  juda  katta  investitsiyalarga  muxtoj  bo’lgan  loyihalarni  amalga 

oshirishda banklar, kompaniylar, tashkilotlar, firmalar va ilmiy markazlar orasidagi 

vaqtinchalik  kelishuv  (

ba’zan  halqaro  miqyosdagi

)  deb  tushuntirish  mumkin. 

Konsortsiumning  o’ziga  xos  hususiyati  shundan  iboratki,  unga  kirayotgan 

hamkorlar  (

konsortsium  maqsadlariga  bog’liq  bo’lmaganlardan  tashqari

) 

o’zlarining iqtisodiy va huquqiy mustaqilliklarini saqlab qoladilar. Undan tashqari, 

konsortsium  vaqtinchalik  birlashma  bo’lib,  qo’yilgan  maqsadlarga  erishilganidan 

so’ng,  o’z  faoliyatini  tugatadi.  Raqamli  innovatsion  tadbirkorlik  tuzilmalarining 

eng murakkab ko’rinishlaridan biri, ishlab chiqarish, transport, savdo va banklarni 

birlashtiradigan 

kontsern

  hisoblanadi.  Kontsernning  ishtirokchilari  sifatida 

murakkab  innovatsion  loyihalarni  amalga  oshirish  uchun  kuchlarini  birlashtirgan 

---

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

alohida  korxona  va  tashkilotlar,  firmalar,  banklar  va  investitsion  kompaniyalar 

bo’lishi  mumkin.    Yirik  korxonalar  raqamli  innovatsiyalarni  o’zlashtirishda 

kichiklariga qaraganda quyidagi bir qancha afzalliklarga ega bo’ladilar: 



 

Juda  katta  moliyaviy  mablag’larni  jalb  qila  olish,  chunki  katta  innovatsiyalr 

juda katta mablag’lar va zahiralar talab qiladi; 



 

 Ko’zda tutilmagan moliyaviy, tashkiliy va boshqacha qiyinchiliklar tug’ilganda, 

ularni birgalikda hal qilish imkoniyati; 



 

Ko’p maqsadlarni ko’zlagan holda innovatsiyalarni amalga oshirish imkoniyati; 



 

Turli  xil  yo’nalishlarga  oid  olimlar,  injener-texnik  xodimlar  va  ixtirochilarni 

jalb qila olish imkoniyati; 



 

Halqaro  loyihalarda  qatnasha  olish  va  natijalarni  ham  halqaro  bozorga  olib 

chiqa olish; 



 

Bir qancha innovatsion g’oyalarni bir vaqtda amalga oshira olish imkoniyati. 

Bularning barchasi birgalikda raqamli innovatsion faoliyatning samaradorligini 

bir necha marta oshiradi 

(sinergetik effect

). Amaliyotdan ma’lum bo’lishicha, katta 

va kichik korxonalarning raqamli innovatsion faoliyati o’zaro bog’liqdir. Masalan, 

katta  korxonalar  tomonidan  ishlab  chiqariladigan  yangi  mahsulotlarni  bozorlarga 

yetkazib  berish,  ularni  homashyo  va  ehtiyot  qismlar  bilan  ta’minlash,  ularga 

hizmat  ko’rsatish,  ularni  ta’mirlash  va  shunga  o’xshash  boshqa  ishlarni  bajarish 

uchun  kichik  korxonalar  katta  firmalar  bilan  hamkorlikda  ishlaydilar  va  natijada 

ularning o’zaro aloqasi kengayadi hamda mustahkamlanadi. Bu esa o’z navbatida 

raqamli  innovatsion  tadbirkorlik  uchun  yanada  yangi  imkoniyatlar  yaratadi. 

Raqamli  innovatsion  jarayonning  kuchayishi  uchun  hizmat  qiladigan  kichik 

tashkiliy  tuzilmalar  ichida  eng  muhimlari  venchur,  injiniring  va  yangiliklarni 

amaliyotga tadbiq qiladigan firmalar hisoblanadi.